Je hebt vast al eens gehoord van myxomatose, een ernstige, vaak dodelijke ziekte waar konijnen sinds jaar en dag mee te maken krijgen. Eind jaren 1930 werd het virus in Australië opzettelijk ingezet om konijnenplagen in te dijken, maar helaas is dat grapje flink uit de hand gelopen … Jaarlijks sterven nog steeds heel veel wilde konijnen aan myxomatose, en ook tamme konijntjes ontsnappen er niet aan. In dit artikel doet dierenarts Tom van Dierenartsencentrum Trigenio zijn boekje over myxomatose open.

Wist je dat myxomatose …

 
  • een virusziekte is die veroorzaakt wordt door het myxomavirus, een variant van het pokkenvirus?
     
  • enkel voorkomt bij konijnen? Hazen, maar ook andere dieren zijn resistent voor het virus gebleken. 
     
  • voornamelijk overgebracht wordt door stekende insecten? In onze regio zijn dat meestal muggen, wat meteen de reden is waarom we elk jaar in september – dé muggenmaand bij uitstek – een piek zien in de gevallen van myxomatose.
     
  • oorspronkelijk uit Brazilië komt, maar al snel door mensen verspreid werd over de hele wereld? Door het opzettelijk introduceren van het dodelijke virus in Australië heeft de mens een heuse epidemie op zijn kerfstok staan, en niet veel later kwam de ziekte ook in Europa terecht. Van de Britse konijnenpopulatie stierf zelfs 99% aan myxomatose in 1953! Ook in België en Nederland is het vandaag nog steeds niet goed gesteld met de populaties.
 
 

Hoe herken je de symptomen van myxomatose?

Net als bij elk ander pokkenvirus wordt ook myxomatose gekenmerkt door grote, uitwendige zwellingen. Je ziet ze vooral op de oren, de ogen, de lippen, de neus en de geslachtsdelen van het konijn. Maar ook inwendige organen kunnen aangetast worden. Eens de symptomen zichtbaar zijn, ontwikkelt de ziekte zich razendsnel, wat maakt dat een besmet konijn helaas weinig overlevingskansen heeft. Zo’n negen op de tien konijnen met myxomatose sterft aan de gevolgen van de ziekte.
Zwellingen door myxomatose op het oor van een konijn
Je kan myxomatose herkennen aan de grote, uitwendige zwellingen op onder andere de oren van het konijn

Bestaat er een behandeling tegen myxomatose?

Jammer genoeg niet … Soms zie je zieke, wilde konijntjes aan de kant van de weg zitten die letterlijk aan het wegteren zijn – een vreselijk gezicht. Je kan dan alleen maar hopen dat ze snel gepakt worden door een vos of een roofvogel, die er trouwens zelf niet mee besmet kunnen raken.
 
Het enige wat de dierenarts kan doen, is een besmet konijn symptomatisch behandelen met pijnstillers, vocht via een infuus, speciale voeding via een spuitje in de mond en antibiotica tegen secundaire bacteriële infecties. Op die manier kan een klein aantal van de zieke konijnen wel genezen. De meeste konijnen die bij de dierenartspraktijk binnenkomen met tekenen van myxomatose, worden echter zo snel mogelijk uit hun lijden verlost, want het is een verschrikkelijke ziekte.
 
 

Bestaat er een vaccin tegen myxomatose?

Ja, gelukkig wel. Tegenwoordig bestaat er een combinatievaccin in België, dat myxomatose combineert met RHD1 en RHD2, de belangrijkste ziektes die bij konijnen voorkomen en waartegen gevaccineerd kan worden. Het toedienen van het vaccin kan al zodra ze zeven weken oud zijn en wordt jaarlijks herhaald. 
 
Opgelet, geen enkel vaccin is 100% effectief – dat hebben we allemaal geleerd door de coronacrisis – maar gevaccineerde konijnen die het virus tóch oprapen, zullen er niet of veel minder ziek van worden. Een beetje snot en wat lichte zwellingen zijn mogelijk, maar met de nodige ondersteuning in de vorm van pijnstillers en een ontstekingsremmer komen ze er wel doorheen. Eens je konijn de ziekte doorgemaakt én overleefd heeft, is het immuun en kan het niet opnieuw ziek worden van het virus. Het is dus zeker de moeite waard om je konijn jaarlijks te trakteren op een dosis vaccin!
Konijn krijgt inspuiting van dierenarts
Gelukkig bestaat er een vaccin dat je konijn beschermt tegen het myxomavirus – jaarlijks toedienen is een must!

Hoe kan je voorkomen dat je konijn besmet raakt?

Daar kan je op het internet heel wat inventieve oplossingen voor terugvinden, allemaal met één enkel doel: muggen buitenhouden! Niet zo simpel, want een klein gaatje is genoeg voor een bloeddorstige mug om zich naar binnen te wurmen. Wil je een klamboe over de volledige ren van je konijn spannen, dan ga je dus maar beter erg secuur te werk. 
 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen