Beestig

 
Wat is artrose? 

Artrose bij katten is, net als bij mensen, een aandoening waarbij het kraakbeen in het gewricht wordt afgebroken, wat maakt dat je her en der een bot-op-bot contact krijgt. Direct onder het laagje kraakbeen wordt dan nieuw bot aangemaakt. Terwijl een gezond gewricht mooi rond is en vlotjes kan ronddraaien, zal je op een gewricht met artrose dus allerlei uitwassen zien, waardoor het niet meer goed kan bewegen. Bovendien vertoont een gewricht met artrose vaak ook een ontstekingsreactie, die felle pijn met zich meebrengt.
 
Aangezien kraakbeen – in tegenstelling tot andere weefsels in het lichaam – zichzelf nauwelijks kan herstellen, is artrose jammer genoeg een ongeneeslijke aandoening. Je kan het proces wel wat afremmen en de pijn verlichten, maar je kan het niet volledig stopzetten. Na verloop van tijd raakt het gewricht volledig geblokkeerd en zal de kat in kwestie het niet meer kunnen bewegen.
 
 

Hoe kan je artrose vaststellen?

Vroeger moest de dierenarts de kat op de behandeltafel zetten en pogingen ondernemen om een pijnreactie uit te lokken. In de vreemde omgeving van de dierenartsenpraktijk zal een kat echter altijd een beetje ‘sluipen’, omdat ze zich niet op haar gemak voelt. Dat geeft dus geen representatief beeld van haar bewegingen. 
 
Eigenlijk zou je de kat in haar natuurlijke habitat moeten observeren. En vandaag de dag kan dat ook, want tegenwoordig heeft iedereen wel een smartphone op zak waar je foto’s en filmpjes mee kan maken. Ontpop jezelf dus tot een ware paparazzo en maak ongemerkt een flinke dosis beeldmateriaal van het dagelijkse leven van je kat! Zo kan je aan de dierenarts heel duidelijk laten zien hoe je kat zich bij jou thuis voortbeweegt en kan hij bepaalde tekenen opmerken die op artrose wijzen. 

De juiste signalen van artrose tijdig herkennen, is essentieel voor het welzijn en de levenskwaliteit van je kat. Ben je te laat, dan rest er vaak niets anders meer dan het dier te laten inslapen. Maar opgelet: dit is niet zo makkelijk, omdat katten heel goed kunnen verbergen dat ze pijn hebben. Bovendien zijn ze zo flexibel dat je amper kan zien dat ze een geblokkeerd gewricht hebben – ze bewegen zich dan simpelweg op een andere manier. Toch zijn er een aantal zaken waar je op kan letten:
 

• Je kat heeft moeite om in de kattenbak te stappen.
• Je kat laat stoelgang achter op rare plaatsen, omdat ze niet meer comfortabel kan hurken in haar kattenbak.
• Je kat kijkt naar jou om in de zetel of op het bed te geraken.
• Je kat wil niet meer in de hoogte zitten, maar liever op de grond of op lage oppervlakken.
• Je kat kan haar achterste niet meer goed schoonlikken.
• Je kat wordt rustiger en slaapt nog meer dan gewoonlijk.
• Je kat zondert zich vaak af.

 
Kortom, je kat is minder mobiel en vertoont duidelijke veranderingen in haar gedrag.
 
 

Kan je artrose dan helemaal niet behandelen? 

Toch wel. Eens de aandoening is vastgesteld, kan jij als kattenbaasje je handen uit de mouwen steken om de nodige therapieën uit te voeren. 
 

Pijn verlichten

Een eerste stap is het verlichten van de pijn. Op de plaatsen waar het kraakbeen afgebroken is, neemt de kans op ontstekingen toe, dus die moet je in de eerste plaats een halt toe roepen met ontstekingsremmers. Op korte termijn kan je je kat hiermee aanzienlijk meer comfort bieden, maar op langere termijn zal deze medicatie wel belastend worden voor de nieren. Gelukkig is er tegenwoordig een product op de markt, genaamd Solensia, dat even goed werkt als een ontstekingsremmer, maar geen bijwerkingen vertoont op langere termijn. Informeer hier dus zeker naar bij je dierenarts!

Bewegen

Wanneer je pijn voelt, is het je natuurlijke reactie om te stoppen met bewegen, zodat je de pijn niet verder uitlokt. Ook katten en andere dieren hebben die reflex. Maar bij artrose is het net belangrijk dat je het tegenovergestelde doet: je kat moet in beweging blijven. Gelukkig staan we vandaag al een heel eind verder qua behandelingstechnieken en bestaan er een heleboel goede fysiotherapeuten die je kat daarbij kunnen helpen, bijvoorbeeld door hen zachtjes te masseren en bepaalde bewegingsstructuren te herintroduceren. 
 
De kattenkinesist leert je dan een aantal bewegingen die je thuis met je kat kan oefenen om haar uit die vicieuze pijncirkel helpen. Dat klinkt misschien moeilijk, omdat katten bekend staan om hun eigenzinnige karaktertje – als ze ergens geen zin in hebben, doen ze het gewoon niet. Maar als je met je kat al van kitten af aan regelmatig spelletjes doet, bijvoorbeeld met een hengel of een trappelkussentje, dan krijg je haar op latere leeftijd ook makkelijker in beweging.

Gewicht verliezen

Je kat laten afvallen, is vaak ook een belangrijke stap. Momenteel is overgewicht namelijk een groot probleem bij katten. Terwijl een gemiddelde kat vroeger zo’n vier kilogram woog, zie je nu meer en meer Garfield-lookalikes: mollige tot obese dieren die niet alleen een heleboel overtollige kilo’s met zich meeslepen, maar ook last krijgen van suikerziekte en gewrichtsproblemen zoals artrose. 
 
Je kan je kat helpen met gewicht verliezen door enerzijds om te schakelen naar een ander type voeding met minder energie, maar anderzijds ook door opnieuw die beweging te stimuleren, zodat ze vet gaat verbranden. Hoe je dat doet? Zet niet gewoon een bakje brokken voor haar neus neer, maar verspreid haar voeding over verschillende plaatsen in huis, zodat je kat zich door je hele woning moet verplaatsen om haar eten bij elkaar te scharrelen. Ook bestaan er heel wat toffe voerpuzzels waarmee je aan voedselverrijking kan doen met je kat. Door er een soort spelletje van te maken, zal je kat ongemerkt aan conditietraining doen en kilo’s verliezen.

Natuurlijk geldt hier: voorkomen is beter dan genezen. Om overgewicht en obesitas bij je kat te vermijden, moet je al van jongs af aan met je kattentraining aan de slag zodat ze niet te dik wordt. En ook na castratie is het belangrijk dat je kat overschakelt op aangepaste voeding. Dat gebeurt jammer genoeg vaak nog veel te laat, wanneer het onheil al geschied is. 
 
 

Supplementen toedienen

We zeiden eerder al dat kraakbeen zich heel moeizaam herstelt eens het is afgebroken. Toch bestaan er supplementen met glucosamines en glucosaminesulfaten – de bouwstoffen voor gewrichten – die de opbouw van dat kraakbeen een beetje kunnen verbeteren. In combinatie met de spieropbouw door fysiotherapie, het gewichtsverlies en de ontstekingsremmers kan je de gewrichtspijn die veroorzaakt wordt door artrose in veel gevallen erg behoorlijk behandelen. 
 
 

Maak een behandelplan op maat

Elke kat is natuurlijk anders: wat voor de ene werkt, zet bij de andere niet veel zoden aan de dijk. Het is dus heel belangrijk om als baasje samen met je dierenarts een behandelplan op maat uit te dokteren: hoe krijg je je kat weer in beweging en hoe zorg je dat ze weer plezier krijgt in het leven? Vervolgens is het jouw taak als baasje om dit plan thuis zo goed mogelijk op te volgen en uit te voeren. Niet zo makkelijk, maar het geeft wel enorm veel voldoening om je kat weer gelukkig te zien!