Een trappelkussen is een absolute must-have voor elke katteneigenaar. Niet alleen is het een handig hebbeding wanneer je even geen tijd hebt om actief met je kat bezig te zijn, bovendien levert de vulling met kattenkruid (of een andere ‘kattendrug’) een bijzonder entertainende voorstelling op. Onze Beestige kattengedragsexpert Benjamin Jacobs leert je alles wat je moet weten over dit leuke kattenspeeltje!

Wat is een trappelkussen?

Heb je je kat al eens gadegeslagen wanneer ze buiten op jacht is en een wat grotere prooi te pakken krijgt? Dan ben je vermoedelijk getuige geweest van een opmerkelijk ritueel. Met haar voorpoten houdt ze de prooi in bedwang, terwijl ze er eventueel haar tanden in zet. Vervolgens gaat ze met haar achterpoten tegen de prooi trappelen om hem te verzwakken. Dit heeft voor alle duidelijkheid niets te maken met het zogenaamde ‘melktrappelen’, wat jonge kittens doen om de melkproductie bij hun moeder te stimuleren of wat volwassen katten doen wanneer ze zich geborgen voelen op je schoot. 
 
Om aan het natuurlijke jachtinstinct van je kat tegemoet te komen, kan je met een trappelkussen zo’n grotere prooi imiteren. Deze kussentjes zijn gemaakt uit stevig textiel en bestaan in allerlei vormen en maten, van groot (30 à 40 centimeter lang) tot wat kleiner (15 à 20 centimeter). Je begint best met een kleiner exemplaar om je kat niet te veel te intimideren, tenzij je weet dat je een felle jager in huis hebt. Met veertjes of lintjes eraan maak je het trappelkussen extra interessant.
Grijs-witte kat met rood kussentje in het gras
Trappelkussens bestaan in allerlei vormen en maten
Er bestaan ook – vaak kleinere – trappelkussens die gemaakt zijn van echte, dierlijke materialen. Denk bijvoorbeeld aan een hazenvacht of schapenwol. Deze trappelkussens zijn door hun geur en textuur voor de meeste katten een stuk aantrekkelijker dan de varianten uit textiel. Let er wel op dat je voor merken kiest waarvan het dierlijke materiaal op een ethische manier verkregen is.
 
Om de jacht realistisch na te bootsen, kan je het trappelkussen aan je kat aanbieden na een intensief hengelspelletje en haar achteraf een lekker kattensnoepje geven als beloning. Al kan zo’n kussentje ook perfect als spel op zich gebruikt worden, bijvoorbeeld wanneer je wat minder tijd hebt om met je kat bezig te zijn.
 
 

De meerwaarde van kattenkruid 

De meeste trappelkussens die je in de winkel koopt, zijn langwerpige speeltjes gevuld met kattenkruid – het ene merk al wat kwaliteitsvoller dan het andere – die slechts vaagweg overeenkomsten met een echte prooi vertonen. Door de geur van het kattenkruid heb je de interesse van je argwanende kat meteen gewekt. Sommige katten raken er namelijk van in een soort ‘high’: ze rollen er speels overheen, wrijven er met hun kopje tegenaan, gaan eraan likken en beginnen er soms ook van te kwijlen. Kattenkruid maakt een trappelkussen dus meteen een pak interessanter.
 
Voor je zo’n kussentje aanschaft, is het echter geen slecht idee om eerst even te testen of je kat wel ‘vatbaar’ is voor kattenkruid. De meeste katten zijn (en worden) er helemaal wild van, maar voor een kleine minderheid doet het helemaal niets. Of de geur wel of geen reactie uitlokt, zou genetisch bepaald zijn en heeft te maken met de chemische samenstelling van de planten. Bij jonge kittens werkt het bovendien helemaal niet, al is er nog geen wetenschappelijk uitsluitsel over de leeftijd waarop kattenkruid effect begint te hebben op een kat. Is er wél een reactie, dan hangt het heel erg af van kat tot kat hoe sterk die dan precies is. Meestal is het effect bij je kat na vijf tot tien minuten wel uitgewerkt.
Kat likt aan gedroogd kattenkruid uit een glazen potje
De meeste katten worden helemaal wild van kattenkruid, maar op een kleine minderheid heeft het geen effect
>> TIP: Wil je zelf kattenkruid kweken in je tuin? Kies dan niet voor de variant met de paarse bloemen, maar wel voor die met de witte bloemetjes, die sterker ruikt voor katten.
 
 

Alternatieven voor kattenkruid

Misschien is jouw huistijger wel een kieskeurige fijnproever waar kattenkruid geen effect op heeft, maar valeriaan, matatabi of honeysuckle eens te meer? Dit kan je achterhalen door deze kruiden in losse vorm aan te schaffen en uit te strooien voor je kat om te kijken wat er gebeurt. 
 
  • Valeriaan: de eerste 15 minuten geeft valeriaan een opstoot van euforie, maar na het spelen worden de meeste katten hier wat kalmer van. Je kan valeriaan ook therapeutisch inzetten als je kat wat schrikachtig is en er een stresserende gebeurtenis aankomt, zoals een dierenartsbezoek. Ook bij spanningen tussen twee katten in één huishouden kan het stressreducerend werken.
 
  • Matatabi: dit Japanse kruid is familie van de kiwiplant en wordt vaak verkocht in de vorm van stokjes, waar katten op kunnen kauwen. Van het gedroogd fruit en de gedroogde bladeren kan je kat echt euforisch worden, de stokjes daarentegen hebben een wat milder effect. Als je kat niet of amper reageert op kattenkruid of valeriaan, dan bestaat de kans dat matatabi wél doet wat het moet doen, maar hou er rekening mee dat het wat moeilijker te verkrijgen is.
 
  • Honeysuckle: ook wel struikkamperfoelie genoemd. Terwijl de bessen (en vermoedelijk ook de bladeren en de bloemen) giftig zijn voor katten, zijn de houtige delen van de plant wel geschikt om aan je kat te geven – hetzij goed verpakt in een speeltje of kussentje. De plant bevat een chemisch stofje dat vergelijkbaar is met de werkzame stoffen in kattenkruid. In tegenstelling tot kattenkruid heeft honeysuckle mogelijk wel effect op jonge kittens.
Grijs-witte kat kauwt op een stokje matatabi
Matatabi wordt vaak verkocht in de vorm van stokjes, waar je kat op kan kauwen
Heb je een winnend kruid gevonden? Dan kan je zelf een trappelkussen in elkaar knutselen en vullen met de favoriet van jouw viervoeter.
 
 

Meerdere katten, meerdere kussentjes

In een multikat-huishouden hoef je niet per se voor elke kat een eigen, persoonlijk trappelkussen te voorzien. Om competitie te voorkomen, is het wel belangrijk dat je er voldoende in huis hebt, zodat alle katten tegelijkertijd met een kussentje kunnen spelen. Zelfs de liefste, rustigste poes kan namelijk agressief uit de hoek komen wanneer ze in een euforisch moment zit. Passeert er op dat ogenblik een andere kat of zelfs een mens, dan kan die weleens een uithaal van een scherpe klauw krijgen. 
 
Zijn er al wat spanningen tussen je katten? Dan kan je beter geen kattenkruid gebruiken, om extra conflict te vermijden. Sommige katten raken hier heel opgefokt van en bovendien duurt het wel even voor het effect helemaal is uitgewerkt. In dat geval grijp je dus beter naar valeriaan.
 
 

En wat na het spelen?

Merk je dat het effect van het katten- of andere kruid uitgewerkt is of dat je kat tijdens het spel haar interesse in haar trappelkussen begint te verliezen? Dan neem je het – net zoals met andere speeltjes – best meteen weg om gewenning te voorkomen. Vooral bij speelgoedjes met geuren erin wil je vermijden dat je kat er te snel op uitgekeken raakt. Gebruik het kussentje daarom enkel in bepaalde, vastomlijnde situaties, bijvoorbeeld wanneer je wat minder tijd hebt om met je kat te spelen of wanneer je het therapeutisch wil inzetten. Zo maakt het trappelkussen al snel deel uit van een vast ritueel.
 
Denk eraan dat sommige katten nogal eens durven te kwijlen op hun trappelkussen. Voor je het opbergt, moet je het dus eerst goed laten drogen, anders kan het gaan schimmelen. Is het kussentje door en door droog? Dan bewaar je het best in een luchtdichte doos of een diepvrieszakje met sluiting, met nog wat los kruid erbij. 
 
Dit is trouwens ook een goeie tip om oudere trappelkussentjes, die niet navulbaar zijn, weer nieuw leven in te blazen. Na een tijdje verliest het kruid immers zijn geur en zijn werking. Je kan het kussentje ook inspuiten met een kattenkruid- of valeriaanspray, maar check dan wel goed op de verpakking of die geen extra toevoegingen bevat die de gezondheid van je kat kunnen schaden. 
 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen