Wanneer je hond een verhoogde lichaamstemperatuur heeft, is alertheid de boodschap. Maar op welk punt maak je best een afspraak voor een medische controle? In dit artikel beantwoordt Beestig-dierenarts Rob Lückerath al jouw vragen over koorts bij honden. 

1. Hoe meet je de lichaamstemperatuur van je hond? 

Vooraleer je kan inschatten of je hond koorts heeft en naar de dierenarts moet, moet je hem natuurlijk eerst temperaturen. Dat gaat het makkelijkst met een snelle thermometer waarop je binnen de tien seconden de temperatuur afleest. Oorthermometers die geschikt zijn voor mensen, werken helaas onvoldoende nauwkeurig bij honden. 
 
De enige goede manier om de temperatuur van je hond te meten, is dus via de anus. Smeer het topje van de thermometer in met wat vaseline en til de staart van je hond op. Duw de thermometer voorzichtig naar binnen en hou hem vast samen met de staart. Zo zorg je ervoor dat de thermometer netjes blijft zitten wanneer je hond beweegt. Let erop dat de thermometer voldoende diep ingebracht wordt: het zilveren stukje moet volledig in het rectum verdwijnen. Voel je weerstand, ga dan niet doorduwen, want mogelijk duw je tegen wat stoelgang aan. Breng de thermometer dan opnieuw in waarbij je de tip een beetje naar boven kantelt zodat hij tussen stoelgang en darm terechtkomt. 
 
 

2. Wat is de normale lichaamstemperatuur van een hond? 

Honden met een temperatuur tussen de 38 en 39,5°C voelen zich doorgaans kiplekker. Hun inwendige ‘kachel’ verbrandt voortdurend energie (uit voedsel) om die temperatuur op peil te houden, want bij die waarden werkt hun lichaam optimaal. Honden hebben dus een merkelijk hogere basale lichaamstemperatuur dan mensen. 
Koorts meten bij een brave Amerikaanse cocker spaniel hond
Deze Amerikaanse cocker spaniël laat braaf zijn temperatuur opnemen 

3. Hoe herken je koorts bij honden? 

Er zijn enkele symptomen die bij koorts kunnen voorkomen en die meteen de alarmbellen moeten doen rinkelen: 
 
  • De eetlust van je hond is verminderd en hij voelt zich lusteloos (vaakst voorkomend)
     
  • Je hond rilt, terwijl de omgevingstemperatuur normaal is
     
  • De hartslag is verhoogd en de ademhaling versneld (vraag na bij je dierenarts wat de normale waarden zijn voor het gewicht van jouw hond) 
 
Merk je bovenstaande symptomen op, meet dan dadelijk de lichaamstemperatuur van je hond om in te schatten of hij koorts heeft. 
 
 

4. Wat is koorts en waarvoor dient het? 

Wanneer je hond een verhoogde lichaamstemperatuur heeft ten gevolge van een infectie of ontsteking spreken we van ‘koorts’. Het is een reactie van het lichaam op een lichaamsvreemde stof (virus, bacterie, gif …) in het lichaam. Wanneer de witte bloedcellen zo’n indringer aantreffen, zetten ze de hypothalamus (een controleorgaan in de hersenen) aan om de inwendige kachel extra warm te stoken. Zo zetten ze een afweerreactie in gang waardoor bacteriën en virussen het moeilijker krijgen om stand te houden. 
 
Koorts is dus een heel nuttige reactie van het lichaam en een verhoging bewijst dat het immuunsysteem van je hond aan het vechten is tegen een aanval van binnenuit. Toch komt er ook een gevaar bij kijken, want vanaf 42°C beginnen lichaamseigen eiwitten te ‘denatureren’. Dat is vergelijkbaar met het koken van een ei: kippeneiwit denatureert of ‘stolt’ (bij 63°C) en kan nooit meer vloeibaar worden. Vanaf 42°C treedt er dus onherstelbare schade op in het lichaam van je hond. Omdat honden een hogere ‘gezonde’ temperatuur hebben dan mensen, belanden zij sneller in de gevarenzone. 
 
 

5. Nog meer oorzaken van een verhoogde lichaamstemperatuur bij honden

Niet elke hond met een temperatuur van 40°C of meer heeft koorts. Wanneer er geen ontsteking aan de basis ligt van de verhoging, is er iets anders aan de hand. We spreken dan van ‘hyperthermie’. Op zo’n moment slaagt het hondenlichaam er niet in om via de normale wegen warmte af te voeren: door het verdampen van water op de tong, door warmteuitwisseling tussen de koude lucht en de bloedvaten in de lange snuit tijdens het hijgen, door te zweten via de voetzolen en door bijvoorbeeld op een koude vloer of in de tocht te gaan liggen. 
 
Mogelijke oorzaken van hyperthermie: 
 
  • Bij grote inspanning met intense spieractiviteit produceert het lichaam extra veel warmte. Wanneer een hond die warmte onvoldoende kan laten afvloeien via de normale wegen, ontstaat hyperthermie. 
     
  • Een hond kan het ook letterlijk te warm krijgen door langdurig in de zon, in een warme auto of bij een kachel te zitten. 
     
  • Kortsnuitige of brachycefale rassen lopen extra veel kans op oververhitting omdat ze hun warmte moeilijker kwijt raken. Hun korte snuit verhindert een goede thermoregulatie, waardoor ze harder en vaker gaan hijgen. Ook op die manier hebben ze moeite om warmte af te voeren omwille van hun afwijkend zacht gehemelte.  
 
Een hond die in een staat van hyperthermie verkeert, heeft hulp van buitenaf nodig om af te koelen. Lees in dit artikel hoe je je oververhitte hond helpt afkoelen. 
  
 

6. Wanneer moet een hond met koorts naar de dierenarts? 

Omdat honden sneller in de gevarenzone terechtkomen dan mensen, is correct handelen noodzakelijk. Ga bij een temperatuur van 40°C of hoger altijd naar de dierenarts. Die voert de nodige onderzoeken uit (lichaamsfuncties meten, bloedwaarden testen, eventueel een echografie …) om te bepalen wat de oorzaak van de verhoogde lichaamstemperatuur is. Wanneer er geen oorzaak van binnenuit te vinden is, kan hij helpen met het afkoelen van je hond. 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen