Elke katteneigenaar - behalve dan die van een sphynx - krijgt vroeg of laat te maken met dit onappetijtelijke bijproduct van het spijsverteringsstelsel van katten: de haarbal. Al zou ‘haarworst’ misschien een betere omschrijving zijn, want meestal wordt zo’n kluitje haar in langwerpige vorm uitgebraakt. Of dat wel normaal is en hoe je de overlast tot een minimum kan beperken, lees je in dit artikel. 

1. Wat is een haarbal? 

Een haarbal ontstaat wanneer kattenharen zich ophopen in de maag van een kat. De meeste haren reizen verder richting darmen en komen zo in de stoelgang terecht, maar soms klitten de haren samen tot een vaste massa in de maag. Dat geeft een onaangenaam gevoel, waardoor katten het vreemde goedje uitbraken. 
 

2. Waarom komt er haar in de kattenmaag terecht? 

Hou je kat eens een goed in de gaten. Hoe vaak likt ze haar vacht schoon op een dag? En hoeveel kattenharen vind jij dagelijks terug op de vloer, in haar mandje, op de zetel en aan je trui? Het is dus heel normaal dat je kat tijdens het ‘groomen’ heel wat losse haren inslikt. Alleen kan haar maag helaas geen haren verteren, dus moeten ze in één stuk weer de uitgang vinden. 
 

3. Wanneer ontstaan haarballen? 

Kort door de bocht kan je stellen dat een haarbal ontstaat wanneer er meer haren worden opgelikt dan de darmen kunnen afvoeren. Logisch dus dat langharige katten, zoals de Maine coon en de Noorse boskat, en katten die om één of andere reden meer ruiven dan normaal, vaker last hebben van haarballen. Ook katten die zichzelf overmatig likken, bijvoorbeeld door een allergie, krijgen sneller een overmaat aan haren in hun maagdarmstelsel. 
 

4. Hoe ziet een haarbal eruit? 

In de maag is een haarbal wel degelijk een ‘bal’, maar wanneer de haren doorheen de slokdarm reizen, wordt ze bij elkaar gedrukt tot een lange worst. Gemiddeld is een haarbal zo’n 6 cm lang en meestal eindigt hij een in een punt. In de kleur van de haarbal herken je de vacht van je huistijger, eventueel doorspekt met voedselresten en gras. 
 
Siamese kat wast zichzelf
Tijdens een kattenwasje komen heel wat dode haren los
Haarbal kat
Een haarbal is meestal langwerpig, eindigend in een punt 

5. Vindt een kat het vervelend om haarballen uit te braken? 

Je kan het gevoel van een haarbal in je ingewanden vergelijken met iets dat té zwaar op je maag ligt en eruit wil. Geen wonder dat katten proberen om die boosdoener op te braken. Wees dus mild wanneer je je kat probeert om zo’n worst harig braaksel op te hoesten. Word niet kwaad en til haar niet op, maar toon medelijden en geef haar de nodige rust om haar ding te doen. Bel je dierenarts wanneer je kat blijft kokhalzen en er niet in slaagt om de bal met haar uit te braken. 
 

6. Hoeveel haarballen is normaal? 

Het uitbraken van haarballen hoort dus bij het kat-zijn, net zoals het vangen van muizen en de fetisj voor kartonnen dozen. Toch mag het niet te vaak gebeuren. Het is niet alleen erg vervelend voor je kat, het verhoogt ook de kans dat er vroeg of laat een haarbal blijft ‘vastzitten’. Een kat die elke dag een haarbal uitbraakt, ook al heeft ze een weelderige haardos, is niet normaal en verdient een grondige check-up bij de dierenarts. 
 

7. Wat als een haarbal blijft vastzitten? 

Wanneer er zoveel haar in de maag terechtkomt dat de klomp vacht niet doorheen de maaguitgang raakt, wordt je kat pas écht heel misselijk. Je kan een vastgelopen haarbal herkennen aan tevergeefs proberen te braken, een opgezette buik, verstopping, verminderde eetlust en een algehele malaise. De diagnose wordt gesteld via een echografie bij de dierenarts. Soms is medicatie voldoende om alles weer soepel te maken, soms zit er niks anders op dan de haarbal endoscopisch of operatief te verwijderen. 
 

8. Hoe voorkom je haarballen? 

De beste manier om een overmaat aan haarballen te voorkomen, is een goede vachtverzorging. Dat wil overigens niet zeggen dat je je kat voortdurend moet kammen, want dan komen er vaak nog meer haren los. Met een vochtige microvezeldoek verwijder je dode haren, zonder de haardos van je kat aan te tasten. Doe dat bijvoorbeeld één keer per week om je langharige kat een handje te helpen of tijdens de rui bij je kortharige kat. 
 

9. Kan je haarballen voorkomen met aangepaste voeding? 

Er zijn voeders op de markt met extra veel vezels waardoor de darmpassage (en dus ook de passage van haren) vlotter verloopt. Anti-haarbalvoeding bevat meestal ook ingrediënten om de vacht van je kat in optimale conditie te houden. 
 

10. Hoe werkt anti-haarbalpasta? 

Deze pasta kan over de voeding gedruppeld worden en sommige katten eten het zelfs graag rechtstreeks uit de tube. Het is eigenlijk een mild laxeermiddel dat de stoelgang minder hard maakt, zodat de haarbal makkelijker de achteruitgang vindt. 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen