Wist je dat konijnen veel slimmer zijn dan ze vaak worden ingeschat? Omdat ze een heel groot sociaal en ruimtelijk geheugen hebben, weten ze na één verkenningsronde al precies waar ze moeten zijn voor die lekkere snacks! Naast fysieke beweging hebben ze dus zeker ook mentale uitdaging nodig. En dat doe je best door hun natuurlijke gedrag te stimuleren, aldus onze Beestige konijnengedragsexpert Josine van De Nijnerij.

1. Zorg voor een vriendje

We kunnen niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is dat een konijn altijd samen moet leven met minstens één soortgenootje van het andere geslacht. Een konijn met een vriendje is beweeglijker, vrolijker en simpelweg gelukkiger dan een konijn dat alleen leeft. En dat zal je meteen merken! Mensen denken vaak dat hun konijn best gelukkig is alleen, tot er een vriendje bijkomt en ze het verschil zien. Zo gaan ze regelmatig samen op verkenning, waarbij de één de ander erbij roept om te komen kijken, en liggen ze ook heel graag tegen elkaar aan – hoe warm het ook is – omdat ze nu eenmaal dol zijn op sociaal contact.
Wit en bruin konijn
Een speelkameraadje zorgt voor de best denkbare verrijking voor je konijn

2. Speel voedselspelletjes

Een konijn in het wild besteedt 70 tot 80% van zijn tijd aan foerageren of voedsel verzamelen. En dat terwijl wij als baasjes net de neiging hebben om hun voeding in een bakje aan te bieden. Als ze niet hoeven te zoeken naar hun eten, hebben ze het binnen een kwartiertje op en moeten ze weer een andere afleiding vinden om bezig te blijven. Zeker voor konijnen die in een klein hok of een kleine ren zitten, ziet de rest van de dag er dan behoorlijk saai uit. 
 
Beter is het dus om dat foerageergedrag te stimuleren en je konijnen op zoek te laten gaan door voedselspelletjes met hen te doen. Enkele suggesties:
 
  • Hang een slinger in de ren met verschillende stukjes groenten en kruiden, zoals selder, spinazie, peterselie ... Ook witloofblaadjes kan je makkelijk met een wasknijper vastmaken. Misschien kan je wel in je tuin op zoek naar wat lekkers? Frambozenbladeren, takken van een braamstruik of een appelboompje …. Kan allemaal! Opletten wel: planten die je in het wild plukt en die op de grond hebben gehangen, kunnen besmet zijn met konijnenziektes. Hang de slinger hoog genoeg, zodat ze op hun achterpootjes moeten gaan staan en moeite moeten doen om aan hun voedsel te komen. Zo bied je ook nog eens een extra fysieke uitdaging.
     
  • Koop een speciale voedingsbal in de dierenwinkel en vul die met konijnenbrokjes. In tegenstelling tot een gewoon voerbakje moeten ze ook hier weer echt werken voor hun eten.
     
  • Maak een ‘ballenbak’: strooi wat kruiden en brokjes in een (schoenen)doos gevuld met lege wc-rolletjes. Je konijnen zullen de wc-rolletjes echt vastpakken en wegduwen om bij hun eten te komen. Je kan ook plastic ballen of houtsnippers als ‘vulling’ gebruiken – alles wat veilig is en in aanmerking komt om doorheen te graven op zoek naar hun voedsel is bruikbaar!
     
  • Probeer eens een snuffelmat uit. Dit is een tapijtje met allerlei lapjes, waaronder je verschillende soorten voedsel kan verstoppen. Heel geschikt voor binnenkonijnen! 
 
Heb je slimme konijnen in huis? Spoiler alert: het antwoord is altijd ‘ja’. Denkspelletjes zijn heel leuk om het brein van je konijnen aan het werk te zetten, op diverse niveaus. Vinden je langoortjes hun voedsel te makkelijk? Schakel dan een niveautje hoger, zodat ze net wat meer uitgedaagd worden.
Konijn met bal gevuld met hooi in het gras
Konijnen houden van foerageren, dus laat jouw huisdier gerust wat moeite doen voor z’n eten

3. Laat je konijnen graven

Een andere vorm van natuurlijk gedrag dat voor verrijking kan zorgen, is graven. Zorg dus altijd dat je konijnen de mogelijkheid hebben lekker met hun pootjes in het zand te zitten.
 
  • Voor buitenkonijnen is dat makkelijk: zet gewoon een zandbak in hun ren. Dat mag gerust zo’n plastic ‘schelp’ zijn voor kinderen. Als vulling gebruik je best gewoon zand, aangezien konijnen in het wild ook liefst in een zanderige bodem graven, maar als je dit niet voorhanden hebt, mag het ook aarde zijn. Hou je niet van te veel ‘vuiligheid’ in je ren? Dan kan je ook plastic ballen of wc-rolletjes gebruiken, al zullen je konijnen dat net iets minder uitdagend vinden omdat het wat meer afwijkt van hun natuurlijk gedrag.
     
  • Ook voor binnenkonijnen bestaan er tal van mogelijkheden. Een goed voorbeeld is een afgesloten ‘cube’ vol zand met een gat erin aan de bovenkant, waar ze in kunnen springen. Zo hou je het zand allemaal netjes op één plek en vermijd je dat het door je hele woonkamer wordt verspreid. 
Konijn graaft in zand
Konijnen zijn gelukkig als ze kunnen graven, liefst in een zanderige bodem

4. Voorzie een tunnel

Elk konijn zou toegang tot een tunnel moeten hebben. Waarom? Omdat konijnen in het wild natuurlijk gewend zijn om in tunnelsystemen te leven en door nauwe doorgangen te kruipen. Voedsel als duwtje in de rug hebben ze daar niet voor nodig, ze gaan vanzelf wel op ontdekking! 
 
Tunnels voor konijnen zijn verkrijgbaar in verschillende vormen en materialen, de ene al meer geschikt voor buitengebruik dan de andere. Voor binnenkonijnen is bijvoorbeeld een tunnel uit stof wel fijn, al is een tunnel uit wilgenhout eigenlijk een echte must voor elk konijnenverblijf. Daar kunnen ze niet alleen doorheen kruipen, maar ook aan knagen. Ontdekken én ondertussen eten, da’s een pure win-winsituatie! Er bestaan ook kartonnen tunnels met hooi en kruiden eromheen of buigbare tunnels en bruggetjes uit hout. Zoek gerust zelf even uit welk type het best past bij jouw konijnenverblijf.
Konijn in wilgentunnel
Aan een wilgentunnel kunnen je konijnen ook knagen, wat voor extra verrijking zorgt
Laat ook gerust al je creativiteit los op het maken van een parcours voor je konijnen, met een kartonnen doos, een plastic tunnel, een trappetje … Het hoeft niet allemaal duur te zijn, je kan met heel eenvoudige wegwerpmaterialen de leukste dingen doen en je konijn merkt heus het verschil niet. Zorg er wel voor dat er nergens scherpe randjes aan zitten. Heb je geen plaats voor een tunnel? Zet je zitbank dan een eindje van de muur af en hopla, je hebt een nauwe doorgang die prima voor tunnel kan doorgaan. 
 
Zelf een tunnel mogen graven, vinden konijnen natuurlijk het allerleukste. Je kan een stukje van je tuin afzetten waar ze naar hartenlust aan de slag mogen. Heb je liever niet dat je konijnen je tuin omtoveren tot een slagveld, dan kan je ook zelf een (plastic) tunnel in de grond of in een zandhoop ingraven. Zo behoud je de controle en het zicht op je konijnen. Moet je met een van je huisdieren naar de dierenarts en is-ie nergens te bespeuren, dan volstaat het om even een kijkje in de tunnel te nemen. Een konijn dat zich niet lekker voelt, zal zich namelijk vaak terugtrekken op een rustig plekje. Heeft hij zich ingegraven in een natuurlijke tunnel, dan zal je er moeilijker bij kunnen komen.
Witte konijnen in tunnel onder gras
Je kan de tunnel ook integreren in je tuinontwerp

5. Geef ze een hoger plekje

Konijnen vinden het heel fijn om op hoge plekjes te zitten. Voorzie dus in hun binnen- of buitenren altijd wat voorwerpen waar ze bovenop mogen zitten. Dat kan een zetel zijn, maar evengoed een kartonnen doos of een appelkistje. Vanop hun ‘troon’ krijgen ze een overzicht op hun omgeving én kunnen ze de andere konijnen even uit de weg gaan voor wat afzondering. Bovendien vinden konijnen het ook gewoon leuk om ergens op of af te springen. 
 
Vergeet ook niet dat konijnen altijd rechtop moeten kunnen staan in hun verblijf. Zorg er dus voor dat verblijf hoog genoeg is, zodat ze zich helemaal kunnen uitstrekken, en dat ze ook de hoogte in kunnen gaan als ze daar nood aan hebben. 
 
 

6. Probeer wat speelgoedjes uit

Voor konijnen zijn er ook heel wat speeltjes op de markt – het één al wat meer educatief verantwoord of ‘konijn-proof’ dan het ander. Sommige konijnen vinden het leuk om te spelen met een balletje waar een belletje in zit, dat ze kunnen vastpakken en weggooien. Wij zijn van mening dat dit weinig te maken heeft met het natuurlijk gedrag en qua verrijking dus niet veel toevoegt voor je konijnen. Vaak zie je zelfs dat ze zo’n balletje wegduwen of ondergraven omdat ze het uit hun territorium willen hebben. Het beste is om eens wat verschillende speelgoedjes uit te proberen en te observeren hoe je konijnen ermee omgaan. Als je je konijnen een beetje kent, zal je al snel achterhalen waar ze zelf plezier uit halen.
 
Konijn speelt met balletje
Sommige konijnen houden ervan een balletje vooruit te duwen met hun snuit

7. Laat ze nieuwe ruimtes ontdekken

Verandering van spijs doet eten, en dat geldt evengoed voor de omgeving. Wil je je konijnen voldoende mentale stimulatie bezorgen, breid dan af en toe de ren eens wat uit of verplaats hem op het gras, zodat je konijnen weer wat nieuwe plekjes kunnen ontdekken. Je kan ook eens wat andere planten aan de rand van hun verblijf of ren zetten. Zo zorg je meteen ook voor wat extra voedselverrijking!
 
 

8. Kom tegemoet aan hun vernielzucht

Alles kapot! Je zou het die lieve langoortjes misschien niet geven, maar konijnen zijn gek op dingen slopen. De schors van een (niet giftige!) boomstam trekken, een oud telefoonboek in repen scheuren, een kartonnen doos onherkenbaar verminken … Daar leven konijnen echt helemaal van op. Let er wel op dat ze het karton niet opeten, want dat kan leiden tot verstoppingen.
 
 

9. Leer je konijnen eens een trucje aan

Wist je dat je konijnen, net als honden en katten, ook trucjes kan aanleren? Met behulp van bijvoorbeeld clickertraining kan je een konijn leren om bij je op schoot te springen of op zijn achterpootjes te gaan staan om een snoepje aan te nemen. Stel jezelf hierbij wel steeds de vraag: wat heeft het konijn eraan? Je konijn aanleren om in een reismandje te springen, is bijvoorbeeld ook fijn voor het konijn zelf. Zo hoef je hem namelijk niet op te pakken – waar konijnen echt niet van houden – om hem mee te nemen naar de dierenarts of het trimsalon. Een high-five doen met je konijn is misschien leuk voor jou, maar zelf heeft het dier hier eigenlijk niks aan. Zulke trucjes laat je dus beter achterwege. Kan je hem dingen aanleren die ervoor zorgen dat hij minder stress ervaart in het dagelijks leven en hem aanzet tot meer fysieke beweging, dan is dat zeker het proberen waard.
Konijn op reismandje
Leer je konijn enkel trucjes aan waar het zelf ook iets aan heeft

10. Tot slot: zorg voor afwisseling

Heb je alle bovenstaande mogelijkheden tot verrijking aangeschaft en uitgeprobeerd? Goed zo! Je hebt nu een compleet basisassortiment in huis om je konijn op dagelijkse basis mentaal te stimuleren. Wil je het spannend houden, dan kies je best enkele van deze mogelijkheden uit en wissel je elke week eens af. Zo blijft het uitdagend voor je konijnen!
 
 

Vraag: heeft een binnenkonijn meer nood aan verrijking?

Dit hangt af van ontzettend veel factoren. Heeft je konijn een vriendje? Hoeveel plaats heeft je konijn? Een buitenkonijn dat alleen in een klein hokje zit zonder veel contact, zal natuurlijk minder sociaal geprikkeld worden dan een binnenkonijn dat middenin de leefruimte samen met een ander konijn mag rondhuppelen. Datzelfde binnenkonijn zal dan weer wat minder mogelijkheden hebben om natuurlijk gedrag te vertonen. Ga er dus maar gewoon van uit dat je je konijnen nooit te veel verrijking kan bieden, of ze nu binnen of buiten leven!
 
 
Heb jij nog een vraag voor onze konijnen-expert? Stel ze via dit formulier
 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen