Beestig

Coronavirus levert nauwelijks gevaar op voor huisdieren

Huisdiereigenaars kunnen op twee oren slapen: de kans dat katten en honden ziek worden door het nieuwe coronavirus (COVID-19) is minimaal. Wereldwijd zijn er slechts drie gevallen van besmette huisdieren bekend. Twee honden in Hongkong testten positief en één kat in België. Het gaat dus om alleenstaande gevallen en alledrie de dieren zijn momenteel in goede gezondheid. Bovendien is de kans klein dat het virus de besmette dieren ook effectief heeft ziek gemaakt. Net zoals op andere oppervlakken, kan het virus op huisdieren overleven. Dat wil echter niet zeggen dat ze geïnfecteerd raken en er ook ziek van worden. Voorlopig is er geen enkele reden om aan te nemen dat het virus van dier op mens of van dier op dier overgaat. 
 

Werden de besmette huisdieren ook ziek van het coronavirus? 

De Luikse kat die positief testte op het nieuwe coronavirus had last van ademhalings- en spijsverteringsstoornissen. Het virus werd teruggevonden in de uitwerpselen en het braaksel van het dier. Die stalen werden echter verzameld door de eigenaar van de kat, zelf een zwaar besmette coronapatiënt. Of de ziektesymptomen van de kat rechtstreeks gelinkt kunnen worden aan de aanwezigheid van het virus, is voorlopig nog heel onzeker. Het is heel goed mogelijk dat de eigenaar de staalnames heeft gecontamineerd. Enkel een bloedonderzoek kan 100% uitsluitsel brengen, maar dat is niet uitgevoerd. Ondertussen is de kat weer helemaal genezen. 

In de neus van de hondse 'coronapatiënten' in Hongkong werd het virus in zeer kleine mate aangetroffen. Maar of de dieren ook effectief besmet werden met de ziekte, is zeer onwaarschijnlijk. Ook de honden leefden in nauw contact met hun zieke eigenaar. Waarschijnlijk zijn de gevonden virusdeeltjes op die manier tot bij de honden geraakt, zonder hen ook effectief ziek te maken. In tegenstelling tot de Belgische kat, vertoonden de honden in Hongkong geen ziektesymptomen. 
 

Wat als je huisdier besmet is? 

Ook huisdieren moeten in quarantaine als ze besmet raken. Dierenartsen werken nog steeds, maar enkel voor dringende gevallen. Net zoals bij onze huisartsen, bel je best op voorhand naar je dierenarts om de situatie uit te leggen. Die kan dan beslissen welke acties vereist zijn. Op dit moment zijn coronatesten voor huisdieren nog geen prioriteit: alle tests worden gebruikt om menselijke patiënten te testen. 
 

Wat met je huisdier als je besmet bent? 

Omdat het coronavirus (COVID-19) een heel recent virus is, waar we nog niet alles over weten, wordt toch aangeraden aan patiënten om contact met hun huisdier strikt te vermijden. Het coronavirus kan immers beperkte tijd overleven op allerlei oppervlakken, ook op de vacht van een huisdier. Op zo'n moment is een dier besmet (gecontamineerd), maar niet ziek (geïnfecteerd). Bovendien is het altijd een goed idee om je handen te wassen na contact met je huisdieren. 

Let wel op: er is enige verwarring mogelijk wanneer je spreekt over coronavirussen en huisdieren. Er zijn immers enkele andere coronavirussen die wél schadelijk zijn voor je huisdier. Gelukkig maken die op hun beurt geen mensen ziek. 
 

Is het coronavirus afkomstig van dieren? 

Waarschijnlijk is het huidige coronavirus afkomstig van een wild dier dat besmet was met een eerdere variant. Door een mutatie (een wijziging in het erfelijk materiaal), werd het virus plots overdraagbaar op mensen. Van welk dier het virus precies afkomstig is, weten we niet. De eerste Chinese patiënten hadden allemaal een 'wet market' in Wuhan bezocht, waar allerlei (wilde) diersoorten levend verhandeld worden. De kans is dus erg groot dat het virus effectief van een wild dier afkomstig is. 
 

Welke ziekten worden overgedragen van dier naar mens? 

Het is niet de eerste keer dat een coronavirus de overstap maakt van dier naar mens. Het MERS-virus (2012) infecteerde eerst dromedarissen en het SARS-virus (2003) was afkomstig van civetkatten. Ook het AIDS-virus heeft een dierlijke oorsprong en was actief bij mensapen voor het de overstap naar mensen maakte. 

Daarnaast bestaan er ziekteverwekkers die voor hun voortbestaan afhangen van dieren en van dier op mens overgedragen kunnen worden. Zulke zoönosen kunnen echter niet doorgegeven worden van mens op mens. Enkele voorbeelden: 

• De ziekte van Lyme wordt overgedragen door teken
• Toxoplasmose is aanwezig bij de helft van onze katten
• De kattenkrabziekte wordt vooral overgedragen door jonge en vrouwelijke katten
• Rabiës of hondsdolheid kan bij verschillende wilde roofdieren voorkomen, zoals vossen en vleermuizen
• Ratten (of zelfs water waarin geïnfecteerde ratten leven) zijn een risico voor de rattenziekte 
• Papegaaien kunnen drager zijn van de papegaaienziekte, die bij mensen tot longontsteking kan leiden

Er zijn trouwens ook mensenziekten die kunnen overgaan op onze huisdieren, de zogenaamde antroponosen. Zo zijn fretten bijvoorbeeld vatbaar voor het influenzavirus (griep).