Stel je voor: tijdens het wandelen gaat je hond enthousiast snuffelend een geur achterna, maar hij dwaalt een beetje af van het pad dat jij voor ogen had. Even tot de orde roepen dus! Maar … er komt geen reactie op jouw commando. Ook na twee, drie of vier keer proberen, spitst je viervoeter zijn oren niet. Wat nu? Hoe ga je het best om met een hond die zijn gehoor verliest? Onze Beestige gedragsexperte Sofie van Hondersteboven weet raad!

Wie heeft er last van de doofheid?

Een hond die niet (goed) meer hoort, dat klinkt eigenlijk best zielig. Zeker bij een ouder dier associëren we dat gehoorverlies al snel met aftakelen en krijgen we het gevoel dat onze hond met een enorme beperking wordt opgezadeld. Het is belangrijk dat je jezelf dan even de vraag stelt: wie heeft er het meeste last van de doofheid: de hond of het baasje? Als je gewend bent dat je hond altijd heel goed luistert tijdens het wandelen en nu plots niet meer reageert wanneer jij hem roept, dan is dat in feite vooral voor jou als baasje vervelend. Terwijl je er rustig vanuit mag gaan dat je trouwe viervoeter zelf eigenlijk niet zoveel hinder ondervindt van zijn verminderde gehoor. Is je hond al doof van bij zijn geboorte, dan weet hij zelfs niet wat hij mist en zal hij zijn doofheid zeker niet als een beperking ervaren.
 
Opgelet: het is wel belangrijk dat je eerst even bij de dierenarts langsgaat zodra je merkt dat je hond niet meer goed hoort. Er kan namelijk altijd een neurologisch probleem aan de basis liggen, dat je mits de juiste behandeling misschien wel kan oplossen. Is dat niet het geval en maakt de doofheid deel uit van het natuurlijke verouderingsproces? Dan is het belangrijkste dat je begripvol met je hardhorige of dove hond blijft omgaan – ook al hoort hij niet meer wat je van hem verlangt. En hou vooral in je achterhoofd dat je hond er helemaal niks aan kan doen dat hij niet meer (goed) hoort. Boos of ongeduldig worden, heeft dus geen enkele zin! 
Labrador laat oren controleren door dierenarts
Merk je dat je hond niet goed meer hoort? Laat zijn oren dan altijd even controleren bij de dierenarts

Blijf doen wat je altijd deed

Nu je weet dat jouw hond een verminderd gehoor niet echt als een beperking ervaart, weet je ook wat jou als baasje te doen staat: blijf je hond altijd geven waar hij nood aan heeft en stel zijn levenskwaliteit voorop. Is hij nog fit en energiek? Ga dan zeker nog regelmatig met hem wandelen en gebruik bijvoorbeeld een harnasje met een lange lijn, van tien of zelfs twintig meter. Zo kan je hond de vrijheid blijven ervaren die hij altijd al gekend heeft. Is je hond al wat ouder, dan zal hij waarschijnlijk niet meer zo actief voor je uit rennen als een jonge puppy en kan je hem al wat gemakkelijker in de gaten houden.
 
Wanneer een hond merkt dat zijn oren hem in de steek beginnen te laten, gaat hij trouwens automatisch zijn andere zintuigen wat sterker gebruiken. Let er maar eens op wanneer je gaat wandelen: je hond zal regelmatig even halt houden en achterom kijken om te checken of je nog ‘mee’ bent. Behalve op zijn legendarische scherpe neus kan je hond dus ook nog vertrouwen op zijn zicht wanneer hij niet meer zo goed hoort. 
Beagle aan een lange leiband
Gun je hardhorige hond de vrijheid die hij altijd gekend heeft met een extra lange lijn

Zoek alternatieve communicatiemiddelen

Kan jouw hond je commando’s niet meer horen? Ga dan op zoek naar nieuwe manieren om hem dingen aan te leren en laat je hierbij gerust begeleiden door iemand met kennis van zaken. 
 
  • Zo kan je bijvoorbeeld perfect met gebaren werken, die je via klassieke conditionering aan je hond aanleert. Met een beetje theoretische kennis kom je al een heel eind! Ken je de juiste theorie, dan kan je een hond bij wijze van spreken leren vliegen, mocht hij daar fysiek toe in staat zijn. Onderschat je viervoeter niet: ook een iets oudere hond kan je nog makkelijk nieuwe dingen leren, zolang hij nog een gezonde eetlust heeft, graag speelt, fit is en nergens pijn heeft. 
     
  • Wat je ook kan proberen, is gebruik maken van een hondenfluitje met een bepaalde frequentie. Een hond die doof wordt, kan vaak bepaalde hogere frequenties – die wij mensen niet kunnen horen – wel nog opvangen. Natuurlijk kan je hardhorige huisdier je niet eventjes uitleggen welke geluiden hij nog hoort en welke niet meer ... Een specialist bij een universitaire dierenkliniek kan je helpen om dit te achterhalen, en ook iets grotere dierenartspraktijken zijn daar vaak goed voor uitgerust. Na zo’n test weet je of het nut heeft om je op die verschillende frequenties te focussen bij de training of niet.
Hond kijkt met tand uit zijn bek naar gebaren van baasje
Met gebaren kan je je hond heel wat aanleren, zelfs als hij al wat ouder is

Geen last meer van harde geluiden

Voor honden die van nature wat onrustiger of banger zijn, kan het verlies van hun gehoor zelfs een zegen zijn. Bedreigende geluiden, zoals vuurwerk, onweer of een televisietoestel dat te luid staat, komen dan minder hard of zelfs helemaal niet meer binnen, waardoor je huisdier kalmer wordt. Hou er wel rekening mee dat sommige honden net wat onzekerder worden wanneer ze niet meer op hun gehoor kunnen vertrouwen, omdat ze de dingen die rondom hen gebeuren niet meer auditief kunnen plaatsen. Daarom is het ook erg belangrijk dat je jouw dove, slapende hond niet te bruusk wakker maakt, want dan schrik hij zich vast een hoedje!
 
Wandelen met je hond – slechthorend of niet – doe je sowieso beter op rustige plekken en niet in druk verkeer. Als je wegblijft van drukke straten, hoeft hij niet geconfronteerd te worden met dingen die tegen zijn natuur ingaan, zoals toeterende auto’s of optrekkende bussen. Trek dus steeds met je hond de natuur in, waar hij geen last heeft van het lawaai en waar hij rustig kan snuffelen. Waar hij helemaal ‘hond’ kan zijn, kortom!
 
 

Vraag: heeft een hond zijn gehoor nodig in zijn omgang met andere honden?

Ook hier weer kan je hond het verlies van zijn gehoor compenseren met zijn andere zintuigen, zoals de reukzin en het zicht. Gromt een hond naar een andere hond om duidelijk te maken dat die zijn aanwezigheid niet op prijs stelt, dan gaat dit gedrag vaak gepaard met andere, visuele signalen: hij draait zijn hoofd weg, legt zijn oren plat, laat zijn tanden zien of stapt gewoon weg. Ook voor een slechthorende hond is het dan heel duidelijk dat hij niet gewenst is op dat moment. Bovendien is het best aannemelijk – maar niet bewezen – dat zelfs een dove hond het gegrom van een andere hond kan ‘opvangen’, bijvoorbeeld via trillingen in de lucht. Dit zou ook kunnen verklaren waarom honden al lang voor een onweer losbarst aanvoelen dat er iets in de lucht hangt.
 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen