Beestig

Het tabby-patroon komt bij huiskatten het meeste voor van alle vachtpatronen. Meer zelfs: op genetisch vlak draagt eigenlijk elke kat het tabby-gen met zich mee. Sommige andere genen (zoals het point-gen voor het typische vachtpatroon van Siamese katten) maskeren dat gen, waardoor de vlekken niet tot uiting komen. Toch kan je ook bij effen gekleurde katten soms hun originele tijgerpatroon zien doorschemeren. Vooral de typische tabby-M op hun voorhoofd wordt zichtbaar op een zonnige zomerdag. 
 
De tabby-M is dus een gemeenschappelijk kenmerk van alle tabby’s en ook de fijne lijnen naast hun ogen komen standaard voor. Wat ze nog meer met elkaar gemeen hebben is dat hun haren met een lichtere vachtkleur bestaan uit een donkere tip, gevolgd door een lichter stuk, terug een donker stuk en tenslotte een lichtere basis. Voor de rest kunnen hun donkere vlekken verschillende proporties aannemen. Wie de mooie strepen, vlekken of lijnen op zijn tijgerkat goed bestudeert, kan hem onderbrengen in één van deze vijf vachtgroepen: 
 
 

1. Gemarmerde tabby (ook: blotched tabby of classic tabby)

Dit klassieke vachtpatroon bestaat uit brede, marmerachtige tekeningen die zich wervelend uitstrekken over de ganse kat. De staartringen zijn breed en vaak heeft de kat op de flanken een soort ‘roos’ waar verschillende lijnen omheen draaien, of een typische ‘vlindertekening’ op de rug. Dit patroon komt vaak voor bij de Brits korthaar. 
 
De courante Nederlandse benaming voor dit vachtpatroon is ‘gemarmerd’, maar zorgt af en toe voor verwarring. Wanneer Engelstalige vachtspecialisten het over ‘marbled’ hebben, bedoelen ze immers een licht aangepaste versie van de blotched tabby die wij beter kennen onder de naam ‘clouded’. Deze katten lijken wel bezaaid met oogstrelende wolkjes, omdat de haren in het midden van hun tabbystrepen lichter van kleur zijn (maar niet zo licht als de basiskleur). Bengaalse katten hebben soms zo’n wolkige tabbytekening.

2. Gestreepte tabby (ook: mackerel tabby)

Dit is het patroon van een streepjeskat zoals een kind ze zou tekenen: met lange, smalle, evenwijdige lijnen die vertrekken vanuit een donkere lijn op de rug. De Engelse benaming betekent trouwens ‘makreel’, een vis die bekend staat om zijn gelijkaardig streepjespatroon. Ook op de staart lopen de smalle strepen door, in de vorm van dunne ringen, en rond de hals lijken deze katten een natuurlijke halsband te dragen. In het wild komt deze tekening voor bij de Europese wilde kat.
 
Ook de gestreepte tabby komt soms voor met een lichte genetische aanpassing, die de lange strepen opdeelt in kortere streepjes of vlekjes. Je kan ze wel nog op het zicht met elkaar verbinden tot parallelle lijnen, in tegenstelling tot bij het volgende vachtpatroon. 

3. Gevlekte tabby (ook: spotted tabby) 

Een gevlekte tabby heeft kleine, donkere vlekken verspreid over het lichaam. Over de ruggengraat loopt ook een rij van vlekken en heel af en toe is een hint van een halsband te zien. O.a. de Egyptische mau en de Bengaal zijn bekende vertegenwoordigers van dit vachtpatroon. Bij het laatste kattenras vormen de vlekken zich vaak om tot ‘rosetten’ met een lichter gekleurd middendeel. 

4. Agouti tabby (ook: ticked tabby) 

Officieel is ook deze tabby een vachtpatroon, maar lijnen of vlekken zijn nauwelijks te bespeuren. De tabby-looks van deze katten beperken zich tot de typische gestreepte haartjes waarmee elke tabby uitgerust is: donker aan de punt, dan een licht en een donker streepje, en uiteindelijk een lichte basis. De staartpunt en ook de achterkant van de oren zijn meestal donkerder van kleur. De abessijn en de somali zijn de bekendste vertegenwoordigers van dit bijzondere vachtpatroon. 
 
Bij sommige agouti tabby’s zijn wel nog overblijfselen van hun markeringen te zien. Ze hebben dan een (deel van een) halsband, gestreepte poten en een gevlekte staart. 

5. Schildpad tabby (ook: patched tabby, tortie tabby)

Een lapjeskat (bijna altijd een vrouwtje) kan ook een tabbypatroon uiten. Dan wisselen vlekken met streeppatronen zich af over hun lichaam. Eigenlijk is dit geen apart vachtpatroon omdat een schildpad alle bovenstaande tekeningen kan vertonen, maar omdat het uiterlijk van deze tabby’s zo apart is wordt er meestal toch een unieke klasse aan gewijd. Het patroon van een schildpad tabby is meestal duidelijker afgetekend op de poten en het hoofd dan op de rest van het lichaam.