Kippen worden steeds vaker behandeld als een écht gezelschapsdier: ze krijgen een eigen naam, wonen in een gezellig kippenkasteel, worden geaaid, geknuffeld en verwend met tussendoortjes. Groot is dan ook het verdriet wanneer er plots eentje overlijdt. Kunnen kippen echt van het ene op het andere moment ophouden met leven? Wat is er dan aan de hand? Samen met Beestig-dierenarts Tom Verbeek gaan we op zoek naar een antwoord.

Te snel groeien is niet goed voor het hart

Vooral bij vleeskippen in de industriële veehouderij treedt het ‘Sudden Chicken Death Syndrome’ regelmatig op. Het is een gevolg van een lichaam dat té snel groeit op té korte tijd. Op slechts 6 weken tijd groeien de (vooral) haantjes uit tot slachtrijpe kippen van 1,5 tot 2 kg. Eigenlijk zijn het dan nog kuikens - in de natuur lopen kippen van die leeftijd nog steeds bij hun moeder. 
 
Door een doorgedreven genetische selectie groeien vleeskippen dus overdreven snel uit van piepkuiken tot een iets-minder-piep kuiken met het gewicht van een volwassen soortgenoot. Soms kan het metabolisme van zo’n kip niet volgen en stopt haar hart plots met kloppen. Zulke kippen - eigenlijk zijn het meestal hanen - flapperen vlak voordat ze doodgaan enkele seconden wild met de vleugels en worden vaak op hun rug teruggevonden. Onderzoek je achteraf hun lichaam, dan merk je op het eerste gezicht geen medische afwijkingen op. Pas onder de microscoop wordt zichtbaar dat er problemen optreden in de hartspiercellen.  
 
 

Legkorrel kan je haan zijn leven kosten 

Ook bij hobbykippenhouders is het vaker de haan des huizes die van de ene op de andere dag dood in zijn verblijf ligt. Meestal hebben de eigenaars geen idee waarvan hun kraaiende tuinbewoner is gestorven. Het probleem kan dan wel eens zitten in de voeding die de kippen voorgeschoteld krijgen. Er wordt nog steeds vaak gekozen voor legkorrel om de eileg te stimuleren, maar met al die extra energie weet een haan geen blijf. Het zorgt ervoor dat zijn aders dichtslibben en uiteindelijk kan hij sterven aan een hartaanval of hartaderbreuk. 
 
Haan met zijn toom kippen
Een dieet met veel legkorrel kan je haan zijn leven kosten! 
Geef je dameskippen daarom liever een gezonde granenmengeling die een natuurlijk legritme ondersteunt - zelfs wanneer je geen haan hebt. Het is onnodig om al die extra energie toe te voegen voor misschien één eitje meer op weekbasis. Bovendien raakt je kip daardoor op vroegere leeftijd uitgelegd en komt haar voortplantingsstelsel onder grotere druk te staan. Veel belangrijker is het om voldoende calcium bij te voeren aan je kippen, bijvoorbeeld in de vorm van kippengrit, waarvan ze zelf nemen wat hun lichaam nodig heeft.
 
 

Verschillende oorzaken van acute sterfte bij kippen

Wanneer kippeneigenaars met hun plots overleden kip aankloppen bij dierenarts Tom Verbeek, stelt hij altijd voor om een autopsie uit te voeren. Mogelijke doodsoorzaken zijn o.a.: 
 
  • Een bijtwonde van bijvoorbeeld een vos of marter. Lees hier hoe je je kippen kan beschermen tegen roofdieren. 
     
  • Hartproblemen, iets waar kippen vaker last van hebben dan men algemeen denkt. Dat kan vaak een gevolg zijn van een probleem met de voeding, wanneer die bijvoorbeeld te energierijk is zoals hierboven beschreven. Langs de andere kant kan ook een voedingstekort tot hartproblemen leiden, bijvoorbeeld wanneer de kippen te weinig selenium, magnesium of zink binnenkrijgen via de voeding. 
     
  • Hartaderbreuk ten gevolge van aderverkalking
     
  • Vergiftiging, bijvoorbeeld na het eten van avocado.  
     
De doodsoorzaak bepalen breng je lievelingskip natuurlijk niet terug onder de levenden, maar het kan wel belangrijke informatie opleveren over de gezondheid van je overblijvende kippen. Zo kan je gerichte maatregelen treffen om eenzelfde scenario in de toekomst te voorkomen.

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen