Vraag
Waarom kakelt een kip nadat ze een ei gelegd heeft?
Kippen zijn echte kletstantes. In het kippenhok valt dan ook vaak een gezellig gekakel van jewelste te horen. In mensenoren klinken die geluiden misschien als één pot nat, maar in werkelijkheid kent de kippentaal maar liefst 30 tot 40 verschillende klanken, met elk hun eigen betekenis. En ook wanneer ze net een ei hebben gelegd, laten kippen overduidelijk van zich horen. Waarom doen ze dat eigenlijk?
In feite maken kippen geluid bij alles wat ze meemaken: wanneer ze bang, boos of gestresseerd zijn, elkaar willen waarschuwen voor gevaar of net wanneer ze zich helemaal in hun nopjes voelen. Aan jou om uit te zoeken wat hun tok-tok of kot-kot-kot-kedei te betekenen heeft … Niet makkelijk, maar een toegewijde kippeneigenaar leert hun taaltje gaandeweg wel te begrijpen.
De ene keer is het een hevig opgewonden gekakel, de andere keer een zachtjes kabbelend getokkel. Dit hangt af van de specifieke situatie, het kippenras en hun positie in de pikorde. Hoor je uit de richting van de legnesten plots een luid, bevredigd gekakel opstijgen, dan is de kans groot dat een van de meer dominante kippen net een ei heeft gelegd. Eens de kippen bovenaan de pikorde hun ei gelegd hebben, mogen de andere kippen zich naar de legnesten begeven en hun ding doen. Meestal houden de lagere kippen in rang het dan bij wat tevreden gemompel.
Waarom een (hooggeplaatste) kip nu precies zoveel kabaal maakt tijdens of na het leggen van een ei? Daar bestaan verschillende theorieën over.
In de eerste plaats kan ze hiermee simpelweg haar opluchting uitdrukken. Beeld je maar eens in dat je zelf een ei moet leggen, en dat elke dag opnieuw. Niet zo prettig, nietwaar?
De kans is groot dat ze er luidkeels over wil opscheppen bij de rest van de toom, om haar positie te verstevigen. Hoe dat klinkt in mensentaal? “Jongens, kom eens kijken wat een pracht van een ei ik vandaag gelegd heb! Dat heb je nog nooit gezien, zo’n pareltje. Of zeg maar gerust ‘parel’, want dit is toch veruit het mooiste en grootste ei dat je ooit gezien hebt? Ja, jullie zijn jaloers, ik zie het wel … Terecht, want jullie zouden natuurlijk ook zo’n mooi ei willen. Tja, er kan er maar één de beste van het hok zijn …” Enzoverder.
Het is ook waarschijnlijk dat de kip al kakelend haar locatie kenbaar wil maken bij de andere hennen van de toom. Kippen die in het wild leven kunnen elkaar op die manier terugvinden en tegelijk communiceren dat het legnest, dat vaak door verschillende kippen gebruikt wordt, weer vrij is voor de volgende ‘bevalling’.
Misschien minder aannemelijk, maar toch regelmatig geopperd, is de theorie dat ze hun gekakel als een soort sirenenzang gebruiken om roofdieren van de wijs te brengen. Het gekakel van een kip is een geluid is dat je klaarblijkelijk moeilijk kan lokaliseren, waardoor kapers op de kust in verwarring raken en de kwetsbare hennen op het legnest met rust laten.
Tot slot kan het kakelen-na-de-leg ook een manier zijn om het paringsritueel in gang te zetten. Net nadat ze een ei gelegd hebben, zouden kippen zich namelijk in hun meest vruchtbare fase bevinden. Het opgewonden gekakel dat erop volgt, trekt meteen de aandacht van de haan – als die aanwezig is – die spontaan een potje mee begint te kukelekuu’en en zijn beste paringsdans-moves bovenhaalt. Niet veel later mag hij meestal de kip in kwestie bestijgen en zijn voortplantingsplicht vervullen.
De ene keer is het een hevig opgewonden gekakel, de andere keer een zachtjes kabbelend getokkel. Dit hangt af van de specifieke situatie, het kippenras en hun positie in de pikorde. Hoor je uit de richting van de legnesten plots een luid, bevredigd gekakel opstijgen, dan is de kans groot dat een van de meer dominante kippen net een ei heeft gelegd. Eens de kippen bovenaan de pikorde hun ei gelegd hebben, mogen de andere kippen zich naar de legnesten begeven en hun ding doen. Meestal houden de lagere kippen in rang het dan bij wat tevreden gemompel.
Mogelijke redenen waarom kippen kakelen na de leg
Waarom een (hooggeplaatste) kip nu precies zoveel kabaal maakt tijdens of na het leggen van een ei? Daar bestaan verschillende theorieën over.
1. Opluchting uiten
In de eerste plaats kan ze hiermee simpelweg haar opluchting uitdrukken. Beeld je maar eens in dat je zelf een ei moet leggen, en dat elke dag opnieuw. Niet zo prettig, nietwaar?
2. Opscheppen
De kans is groot dat ze er luidkeels over wil opscheppen bij de rest van de toom, om haar positie te verstevigen. Hoe dat klinkt in mensentaal? “Jongens, kom eens kijken wat een pracht van een ei ik vandaag gelegd heb! Dat heb je nog nooit gezien, zo’n pareltje. Of zeg maar gerust ‘parel’, want dit is toch veruit het mooiste en grootste ei dat je ooit gezien hebt? Ja, jullie zijn jaloers, ik zie het wel … Terecht, want jullie zouden natuurlijk ook zo’n mooi ei willen. Tja, er kan er maar één de beste van het hok zijn …” Enzoverder.
3. Locatie kenbaar maken
Het is ook waarschijnlijk dat de kip al kakelend haar locatie kenbaar wil maken bij de andere hennen van de toom. Kippen die in het wild leven kunnen elkaar op die manier terugvinden en tegelijk communiceren dat het legnest, dat vaak door verschillende kippen gebruikt wordt, weer vrij is voor de volgende ‘bevalling’.
4. Afleiding creëren
Misschien minder aannemelijk, maar toch regelmatig geopperd, is de theorie dat ze hun gekakel als een soort sirenenzang gebruiken om roofdieren van de wijs te brengen. Het gekakel van een kip is een geluid is dat je klaarblijkelijk moeilijk kan lokaliseren, waardoor kapers op de kust in verwarring raken en de kwetsbare hennen op het legnest met rust laten.
5. Vruchtbaarheid aankondigen
Tot slot kan het kakelen-na-de-leg ook een manier zijn om het paringsritueel in gang te zetten. Net nadat ze een ei gelegd hebben, zouden kippen zich namelijk in hun meest vruchtbare fase bevinden. Het opgewonden gekakel dat erop volgt, trekt meteen de aandacht van de haan – als die aanwezig is – die spontaan een potje mee begint te kukelekuu’en en zijn beste paringsdans-moves bovenhaalt. Niet veel later mag hij meestal de kip in kwestie bestijgen en zijn voortplantingsplicht vervullen.
