Met hun guitige krulstaartje, hun grappige snuit en hun gezellige geknor horen ze zonder twijfel bij de schattigste dieren ter wereld. Maar wist je al dat varkens ook ongelooflijk intelligent zijn? Uit wetenschappelijk onderzoek blijkt dat ze qua cognitieve vaardigheden met gemak het niveau van een vierjarig kind halen. Je dacht misschien dat jouw Border collie of je Balinese kat de bolleboos in huis is, maar wacht tot je te weten komt waar een varken allemaal toe in staat is!

 
Varkens zijn enorm empathisch

Zet een varken alleen in een hok en hij wordt binnen de kortste keren depressief. In een groep soortgenootjes daarentegen leeft hij helemaal op! Wil je varkens houden, koop er dan meteen twee – of liefst nog meer tegelijk, want het zijn ontzettend sociale dieren. Samen eten, spelen, slapen of in de modder rollen … Ze krijgen er niet genoeg van! Varkens zouden zelfs kunnen dromen, net als mensen.
 
Omdat ze zo nauw samenleven met elkaar, zijn ze ook erg gevoelig voor de emotionele toestand van hun vriendjes. Heeft één van de varkens last van stress, dan zal de rest hierop reageren en het gedrag zelfs overnemen. Zo kunnen ze echt in groep rouwen om de dood van een soortgenoot. Maar hun empathisch vermogen heeft ook een positieve kant: een varken dat een echte topdag beleeft, verspreidt zijn good vibes al gauw in de hele varkensstal. 
Birkshire biggetjes in de modder
Varkens zijn ontzettend sociale dieren: wat ze ook doen, ze doen ‘t het liefst samen!

Varkens hebben een olifantengeheugen

Niets zo leuk als geheugenspelletjes spelen met je varken! Verstop maar eens verschillende hoeveelheden voer op verschillende plaatsen in de stal of de weide. Binnen de kortste keren heeft je varken al geleerd waar hij het meeste lekkers kan vinden, en die voedselplekken onthoudt hij voor de rest van zijn leven.
 
Zo’n langetermijngeheugen is best handig als het op lekkere hapjes aankomt, maar het betekent natuurlijk dat hij ook minder aangename gebeurtenissen evengoed langdurig zal onthouden. Als een varken ergens heel erg van schrikt, dan zal je alle moeite van de wereld hebben om hem van de associatie met die angstwekkende ervaring af te helpen. 
 
 

Varkens spreken een eigen taaltje

Steek je hoofd even binnen in een varkenshok en je wordt getrakteerd op een symfonie van knorretjes – het ene al wat luider, korter of dieper dan het andere. Als mens krijgen we kop noch staart aan dat gezellige geknor, maar als je jezelf er even op toelegt, merk je al snel dat er uit die schattige snuitjes een heel eigen taaltje komt. Onderzoekers ontdekten dat varkens maar liefst twintig verschillende geluiden maken om met elkaar te communiceren, bijvoorbeeld om aan te geven dat ze honger hebben of op zoek zijn naar een romantische partner.
Gekrulde varkensstaart
Legt je varken een krulletje in zijn staart? Dat wil zeggen dat hij op zijn gemak voelt
En ook aan de stand van de staart zou je kunnen afleiden hoe een varken zich voelt: draait hij ’m in een krul, dan voelt hij zich comfortabel, maar laat hij zijn staart hangen, dan is hij niet op zijn gemak. In de industriële varkenshouderij worden de staartjes vaak gecoupeerd om staartbijten tegen te gaan. Behalve dat het een erg dieronvriendelijk gebruik is, beperk je een varken zo ook in zijn mogelijkheid om te communiceren met zijn soortgenoten.
 
 

Varkens weten hoe een spiegel werkt

Weinig dieren hebben benul van het fenomeen ‘spiegel’. Zelfs bij mensenkinderen duurt het meestal tot ze anderhalf tot twee jaar oud zijn, voor ze in de gaten hebben dat ze naar een spiegelbeeld van zichzelf kijken. Varkens daarentegen hebben er maar zes weken voor nodig om uit te vissen dat je in een spiegel een reflectie van de werkelijkheid ziet. 
 
Hoe we dat weten? Dankzij een psychologische test met een groepje jonge varkentjes, waarbij ze enkel via een set slim opgestelde spiegels konden zien dat er een bak met voer ergens in de ruimte stond. De biggen probeerden niet achter de spiegel op zoek te gaan naar het lekkers, maar hadden al snel begrepen waar de voerbak precies stond. Best slim, als je weet dat een hond of een kat zichzelf niet herkent in een spiegel en z’n reflectie als een ongewenste belager beschouwt.
Varken kijkt in autospiegel
Een biggetje van zes weken oud snapt al dat een spiegel de reflectie van de wereld rondom hem toont

Varkens zijn dol op puzzels en spelletjes

Puzzelstukken in het juiste vormpje duwen of stukjes met dezelfde kleuren bij elkaar leggen? No biggie voor een goed getraind varken! Lange tijd werd gedacht dat de meeste zoogdieren kleurenblind waren, maar ondertussen weten we dat dit bij varkens – en ook bij honden, trouwens – niet het geval is. Met hun dichromatisch zicht kunnen ze wel minder kleuren waarnemen dan wij, aangezien ze maar twee in plaats van drie soorten kegeltjes in hun netvlies hebben. Maar ze zien wel degelijk het verschil tussen rood, groen en blauw!
 
Varkens zijn een kei in abstract denken en houden van mentale uitdagingen. Met spelletjes op maat van hun fysieke capaciteiten vermaken zich prima. Denk maar aan spelletjes op de iPad of videogames met een joystick, die ze met hun poot of snuit kunnen bedienen en waarbij ze het opnemen tegen een computer of zelfs een menselijke tegenstander. Ook nieuwe spelregels aanleren vinden ze de max! Uit experimenten blijkt dat ze zelfs nog beter presteren als ze door de onderzoekers langs de zijlijn aangemoedigd worden. Go piggies!
 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen