Wanneer begint de puberteit bij konijnen?
Mannelijke konijnen of rammen beginnen al na 3 maanden te puberen, bij voedsters manifesteert het hormonaal gedrag zich meestal pas na een maand of 4 - 5. Veel mensen associëren de puberteit met vruchtbaarheid, maar die link mag je bij konijnen niet één op één leggen. Dan kan je immers voor grote (of een heleboel kleine) verrassingen komen te staan: een jong konijn kan al vanaf een leeftijd van 10 weken geslachtsrijp zijn! Voor die tijd moeten jonge konijnen van een verschillend geslacht dus uit elkaar gehaald worden, ook al zijn ze nog niet echt aan het puberen.Hoe verandert het gedrag van konijnen tijdens de puberteit?
Elk konijn is anders en het hangt van het karakter van jouw konijnen af hoe hun puberteit zich manifesteert. Zowel rammen als voedsters kunnen pubergedrag vertonen en zelfs gecastreerde konijnen hebben soms wat moeite met hun veranderende lichaam. Word je geconfronteerd met één van onderstaande gedragsveranderingen wanneer je konijnen richting volwassenheid evolueren, dan ligt dat vermoedelijk aan hun opflakkerende hormonen.- Seksueel gedrag: een verliefd of opgewonden konijn cirkelt rond zijn soortgenoot (of rond jouw benen), vertoont rijgedrag en maakt een ‘zoemend’ geluid
- Sproeien: puberende konijnen communiceren met elkaar door hun geur te verspreiden, enerzijds via het sproeien van urine (soms ook op elkaar of op ‘hun’ mens), anderzijds door geurige keutels te produceren.
- Onzindelijkheid: puberende konijnen laten graag aan de hele wereld weten welk territorium aan hen toebehoort. Gingen ze eerst netjes op hun toiletbak, dan verdedigen ze nu hun territorium door op andere plekken hoopjes en plas achter te laten. Vooral bij binnenkonijnen wordt dit natuurlijk gedrag vaak als ongewenst bestempeld.
- Sloopgedrag: aan de poort van volwassenheid worden konijnen overvallen door een schijnbaar onvervulbare nieuwsgierigheid. Ze willen alles wat ze tegenkomen van dichtbij ervaren, liefst door er een hapje van te nemen of het in stukken te scheuren. Schrik dus niet wanneer je konijnen hun tanden zetten in je meubels, je afstandsbediening, stroomkabels, je tenen of zelfs je lichaam wanneer ze naast je in de zetel zitten. Zo ontdekken ze de smaak, geur en textuur van de wereld om zich heen. Konijnen die hun love bites op jou botvieren, proberen zo ook (positieve of negatieve) aandacht voor zich op te eisen.
- Ruzie maken: koppels (m/v; m/m; v/v; gecastreerd of niet) die het tot nog toe goed met elkaar konden vinden, kunnen plots niet meer met elkaar door één deur. Ze tasten hun grenzen af en onderzoeken of ze de hoogste in rang kunnen worden. Ook t.o.v. mensen (en zelfs levenloze dingen) proberen pubernijnen zich op te werken.
Wanneer hun eens-zo-lief konijntje plots ongewenst puberaal gedrag vertoont, is dat voor veel mensen een grote schok. Wie er niet op voorbereid is en zich niet heeft ingelezen in normaal konijnengedrag, verliest dan ook al snel de moed omdat hun huisdier het bloed van onder hun nagels weet te halen. Geen wonder dat de meeste konijnen die in asielen terechtkomen nog geen jaar oud zijn. Toch is er hoop - veel hoop - voor wie met het gedrag van zijn adolescente konijnen aan de slag wil gaan.
Wat kan jij doen voor je puberende konijnen?
Wees in eerste instantie begripvol, want jouw konijn is er allerminst op uit om jou te pesten. Het is heel normaal dat jonge konijnen met een overdosis aan hormonen de beest uithangen. Gelukkig zijn er een aantal dingen die je kan ondernemen om deze heftige periode voor jou én je konijn wat draaglijker te maken:- Castreren: dit is met stip het allerbelangrijkste advies, waar je een konijnenleven lang de vruchten van zal plukken. Laat je konijn castreren bij een ervaren konijnendierenarts en temper zo zijn hormoonhuishouding. Kies bij de voedster voor castratie (het wegnemen van baarmoeder en eierstokken) en niet voor sterilisatie (het doorknippen van de eileiders). In het laatste geval worden er nog steeds evenveel hormonen aangemaakt, kunnen ze nog steeds baarmoederkanker krijgen en blijft het ongewenst gedrag aanwezig, maar kunnen er geen kleine konijntjes van komen. Rammen kan je laten castreren op een leeftijd van 3 à 4 maanden, vrouwtjes van zodra ze 1 kg wegen.
- Management: heb je binnenkonijnen die vrij mogen rondlopen? Dan zal je een tijdlang de moeite moeten doen om letterlijk ALLES wat gevaarlijk kan zijn (of waardevol is) buiten hun bereik te plaatsen. De vernielzucht van een puberend konijn is groot, geef het dus de kans niet om zijn boekje te buiten te gaan. Is het onmogelijk om heel je woonkamer konijnproof te maken? Plaats je konijnen dan in een konijnenren (of puppyren) op momenten dat je geen toezicht kan houden.
- Zorg voor alternatieven: nu je alles hebt weggenomen dat je konijnen kunnen slopen, moet je hen dingen aanbieden die ze wél kort en klein mogen maken. Dat zit immers in hun natuur en geef je hen die kans niet, dan zullen ze ander probleemgedrag ontwikkelen. Probeer te achterhalen wat je konijnen graag doen (knagen, graven, verscheuren …) en voorzie voldoende alternatieven. Denk aan o.a. knaagmateriaal (geen knaagsteen), houten takjes, voedselverrijking, tunnels, dozen … Zorg kortom voor voldoende fysieke en mentale afleiding en geef je konijnen dingen om te doen met hun tijd. Zorg dat het nooit saai wordt: vervang regelmatig hun speelgerief, zodat het altijd spannend blijft.