Als bezorgde huisdiereigenaar is het soms lastig inschatten of je kat of hond meteen hulp nodig heeft. Want misschien is het allemaal niet zo erg en kan hij wachten tot je eerstelijns-dierenarts een gaatje in de agenda heeft. Voor de zekerheid (en de gemoedsrust) raden we aan om bij twijfel sowieso een dierenarts op te bellen. Die kan de juiste vragen stellen om te bepalen hoe (snel) je moet handelen. Maar je wil die goede m/v natuurlijk niet uit z’n bed bellen voor wat onschuldige diarree of een ander akkefietje … In dit artikel behandelen we enkele gevallen waarbij wél elke seconde van tel is!
Vooraleer we ons lijstje met noodgevallen op je loslaten, eerst nog even dit. Zegt je buikgevoel dat je dier dringend hulp nodig heeft, ben je zelf zo van je melk dat je geen heldere inschatting van zijn leed kan maken of heeft je dier onderliggende gezondheidsproblemen die van een banaal probleem een levensbedreigende aandoening kunnen maken? Neem dan meteen de telefoon en bel de spoedkliniek of de dierenarts van wacht. Ken je het juiste nummer niet? Contacteer dan je eigen dierenarts die ofwel zelf de telefoon opneemt ofwel via zijn antwoordapparaat doorverwijst naar de dichtstbijzijnde hulpdienst. 
 
Volgende symptomen kunnen levensbedreigend zijn: 
 
 

1. Je huisdier heeft moeite met ademen, kucht onophoudelijk of hoest bloed op 

Wanneer je hond of kat duidelijk moeilijker ademhaalt, dan is er vaak iets ernstigs aan de hand. Je herkent een verstoorde ademhaling aan de abnormale geluiden die je dier maakt, het ‘pompen’ van de borstkas, aanhoudend kuchen of hoesten en het strekken van de hals tijdens het ademen. Wanneer de longen aangetast zijn, kan dat resulteren in het ophoesten van een rozig schuim of zelfs helderrood bloed. 
 
Ernstige ademhalingsklachten kunnen o.a. ontstaan door een zwelling in de mond, neus of keel; een vreemd voorwerp in de luchtpijp waardoor je huisdier aan het stikken is, vocht op de longen, inwendig trauma enz. 
 
 

2. Je hond of kat heeft veel bloed verloren, een gapende wonde of een gebroken bot 

Dit type symptomen is heel herkenbaar, al kan het soms moeilijk zijn om in te schatten of je dier iets gebroken heeft. Bevindt de breuk zich in een poot, dan zal het dier er geen gewicht meer op laten rusten. Een gebroken bot is extreem pijnlijk en dat uit zich in jammeren, rillen, misselijkheid en algemene rusteloosheid. Is je dier allesbehalve zichzelf en gedraagt het zich nerveus zonder duidelijke reden, dan heeft het mogelijk (veel) pijn. Een gebroken bot is niet levensbedreigend, maar moet wel binnen de 6 à 8 uur behandeld worden. Wees extra voorzichtig met open botbreuken. 
 
Heeft je hond of kat een slagaderlijke bloeding, dan moet die zo snel mogelijk gestelpt worden met een drukverband. Vraag hulp aan je dierenarts! 
 
 

3. Bleke of blauwe slijmvliezen

Niet elke bloeding merk je als eigenaar snel op. Na een trauma - een val van een trap, een auto-ongeluk, een wilde botsing tijdens het spelen … - kunnen inwendige bloedingen ontstaan. Bij een dier dat veel bloed verloren is, krijgen de slijmvliezen (die check je best in de bek) een bleke, bijna witte kleur. Komt je hond of kat schijnbaar heelhuids uit een ongeval, dan ga je best toch naar de dierenarts om hem te laten checken op inwendige bloedingen. 
Hond roze slijmvliezen bekijken
Deze hond heeft gezonde, roze slijmvliezen 
Hond bleke slijmvliezen
De slijmvliezen van deze hond zijn ongezond bleek 
Ook na het eten van sommige gifstoffen kunnen de slijmvliezen verbleken en bij leverfalen, bepaalde parasieten of problemen met het immuunsysteem, kan het tandvlees van je dier wit tot geel verkleuren. 
 
Blauwe of paarse slijmvliezen duiden op een gebrek aan zuurstof in het bloed, bijvoorbeeld door een hartprobleem, problemen in de longen een reactie op gif. Dieren met blauwe slijmvliezen voelen zich benauwd en proberen meer zuurstof binnen te krijgen door hun ademhaling te versnellen of te hijgen. 
 
 

4. Je huisdier heeft gif gegeten of vertoont symptomen van vergiftiging 

Heb je ook maar het kleinste vermoeden dat je huisdier een gif gegeten heeft, dan geldt altijd: hoe sneller je handelt, hoe groter de overlevingskansen. Wacht dus niet af om te kijken of je hond of kat er ziek van wordt, maar schiet meteen in actie. Omdat elk gif anders werkt, zijn de symptomen bij vergiftiging heel uiteenlopend. O.a. kwijlen, schuimbekken, beven, epileptische aanvallen, bloedingen (vb. in stoelgang of braaksel), neurologische klachten … kunnen wijzen op de inname van gif. Beginnen de klachten mild en worden ze op korte tijd zeer ernstig, dan is de kans groot dat je huisdier iets gegeten heeft wat niet hoort. Lees hier meer over hoe te handelen wanneer je vermoedt dat je huisdier vergiftigd is. 
 
 

5. Je hond heeft een voorwerp ingeslikt 

Vooral jonge honden durven wel eens de gekste dingen inslikken. Heb je je oogappel op heterdaad betrapt, ga dan meteen naar de dierenarts om je hond te laten braken (probeer hem niet zelf zover te krijgen). Komt het voorwerp er via de mond weer uit, dan kan het geen gevaarlijke verstopping in de darmen veroorzaken. 
 
  

6. De lichaamstemperatuur van je huisdier is te hoog of te laag 

Een hond of kat die te lang in de zon gelegen heeft, in een auto opgesloten zat of zich té moe heeft gemaakt in de zomer, kan een hitteslag oplopen (kortsnuitige rassen zijn extra gevoelig). Onze huisdieren kunnen niet zweten zoals mensen dat doen en belanden dus sneller in de gevarenzone. Ook is hun normale lichaamstemperatuur aan de hoge kant (38 - 39,5°C), waardoor de temperatuur van honden en katten sneller dan bij mensen de schadelijke grens van 42°C bereikt. Een dier dat het te warm heeft moet dan ook snel, maar op een correcte manier, afgekoeld worden. 
 
Ook het omgekeerde is mogelijk, bijvoorbeeld wanneer je dier in ijskoud water gevallen is of na een regenwandeling in een koude auto heeft zitten wachten. Een dier dat onderkoeld is, heeft hulp nodig om weer opgewarmd te raken. 
 
 

7. Je hond heeft een opgezwollen buik en braakt zonder braaksel

Een maagkanteling is een levensgevaarlijke aandoening die vooral voorkomt bij grote hondenrassen met een diepe borstkas, na het eten van hun maaltijd. Links achter de ribbenkast ontstaat een zwelling veroorzaakt door een gasophoping in de maag. De hond probeert te braken, maar er komt niks uit omdat zijn maag dichtgesnoerd is. Zie je deze symptomen, dan is zo snel mogelijk ingrijpen noodzakelijk om het leven van je hond te redden. 
 
Golden retriever ligt op de rug en speelt met sok
Let op dat je jonge hond geen vreemde voorwerpen opeet 
Zielig pupje zit buiten
Te jonge, niet-gevaccineerde pups uit het buitenland raken sneller besmet met het parvovirus 

8. Je jonge puppy is sloom, braakt en heeft (bloederige) diarree

Elke pup heeft wel eens diarree en als hij zich verder speels gedraagt, is er meestal niets aan de hand. Maar wanneer je hondje ook lusteloos is, braakt en diarree heeft, bel dan zo snel mogelijk de dierenarts want mogelijk is het besmet met het levensbedreigende parvovirus. Pups tot 12 weken zijn extra gevoelig voor het virus en laat je dus best niet uit op plekken waar heel veel honden komen vooraleer ze volledig gevaccineerd zijn. Gelukkig komt het parvovirus niet vaak meer voor in België, maar de ziekte duikt wel nog regelmatig op bij pups die door broodfokkers illegaal uit het buitenland gehaald worden. Deze pups zijn jonger dan op hun paspoort staat of niet correct gevaccineerd, waardoor ze extra vatbaar zijn. 
 
 

9. Je hond heeft een langdurige epileptische aanval of meerdere aanvallen op één dag 

Krijgt je hond voor het eerst in zijn leven een epileptische aanval die relatief snel overgaat, dan kan je met een gerust hart wachten tot de volgende dag om een afspraak te maken met je dierenarts. Hoe angstaanjagend het er ook uitziet, die kan niks doen om je viervoeter te helpen op het moment zelf. Wel is het belangrijk om de aanval te timen, eventueel te filmen en het verloop ervan te documenteren. Duurt de aanval langer dan 10 minuten of heeft je hond meer dan 2 aanvallen op 24 uur? Bel dan asap naar je dierenarts, want zo’n epileptische aanval kan fataal aflopen.
 
 

10. Je hond of kat kan niet plassen 

Vooral bij katers en reuen is een verstopte urinebuis levensgevaarlijk. Omdat de plasbuis in de penis veel smaller is dan bij vrouwtjes, kan een blaassteen die zijn weg naar buiten zoekt vast komen te zitten en de hele boel blokkeren. Dat is niet alleen heel pijnlijk, het kan de blaaswand ook gevaarlijk uitrekken tot hij scheurt. Bovendien kan het lichaam geen afvalstoffen meer afvoeren, waardoor de nierfunctie van je hond of kat achteruitgaat en het dier zijn eigen lichaam kan vergiftigen. 
 
 

11. Scheel kijken, een bloedend oog, oogbol uit de kas, voorwerp in het oog 

Een bloedend oog kan wijzen op een ernstige beschadiging, maar ook op een probleem in de bloedstolling. Begin zelf niet aan het oog te prutsen wanneer er (vermoedelijk) een voorwerp in terechtgekomen is, maar bel meteen naar de dierenarts. 
 
 

12. Je huisdier is flink verzwakt, kan niet meer rechtstaan of sleept met zijn achterpoten 

Wanneer er plots (milde) verlammingsverschijnselen optreden, wijst dat meestal op een probleem in de hersenen of het ruggenmerg. Het kan een gevolg zijn van een afgeknelde zenuw, maar ook van een bloedklonter die de boel saboteert. 
 
 

Wat te doen als je hond één van bovenstaande symptomen vertoont? 

Steek je hond of kat niet zomaar in de wagen om met gierende banden richting spoedkliniek te rijden, maar bel eerst met de dierenarts. Je wil immers niet met je spoedgeval voor een gesloten deur staan, maar vaak zijn er al dingen die je thuis kan doen om de kans op herstel te vergroten. Wanneer je dier in acuut levensgevaar is, bijvoorbeeld bij een slagaderlijke bloeding, is het nodig om zo snel mogelijk eerste hulp toe te dienen. Ook daarbij kan je dierenarts via de telefoon (of nog beter: met een videocall) de nodige bijstand bieden. 
 
Twijfel je of je hond of kat écht een spoedgeval is? Neem dan sowieso contact op met je dierenarts. Die stelt de juiste vragen om te weten te komen hoe dringend je huisdier hulp nodig heeft. Je belt beter te snel, dan te laat!

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen