Beestig

Op die vraag hebben we helaas geen kant-en-klaar antwoord. Aan beide opties hangen de nodige voor- en nadelen, maar in welke richting de weegschaal uiteindelijk overhelt, is een heel persoonlijk verhaal. Alles heeft immers te maken met het totaalplaatje: woon je aan een drukke weg of op de boerenbuiten? Is je kat een rustige tuinhanger of een onvoorzichtige avonturier? 
 
Om de keuze iets gemakkelijker – of toch tenminste meer weloverwogen – te maken, sommen we hier alle feiten op om mee rekening te houden. 
 
 

Gezondheidsrisico’s

Met het buiten laten van je kat stel je haar meteen ook bloot aan allerlei gevaren die een directe impact hebben op haar fysieke welzijn. Daarom bereiken binnenkatten gemiddeld een hogere leeftijd dan buitenkatten. Die laatste moeten immers dagelijks omgaan met de ‘grote boze buitenwereld’: 
 

• Gevechten met asociale buurtkatten: hieruit kunnen verwondingen ontstaan of je kat kan overdraagbare ziektes oplopen zoals FIV (kattenaids), FelV (kattenleukemie) of de niesziekte. 
   
• Het verkeer: sommige katten zijn erg goed in het ontwijken van (zelfs druk) verkeer, andere lijken het nooit te leren. Vaak is een eerste echte aanvaring met een wagen ook meteen de laatste. 
   
• Parasieten: via andere katten, door het opeten van prooidieren of simpelweg door zich in dichte struiken te begeven, lopen buitenkatten vaker wormen, vlooien en teken op. 
   
• Honden: kat en hond zijn meestal geen goede vrienden, tenzij ze in hetzelfde gezin zijn opgegroeid. Een buitenkat die de buurhond tegenkomt, komt er meestal vanaf met de schrik, maar lang niet altijd. 
   
• Vergif: katten die regelmatig op stap gaan, beperken zich meestal niet tot jouw tuin. Uit onwetendheid kunnen ze te maken krijgen met vergif, bijvoorbeeld via middelen die gebruikt worden om ongedierte te bestrijden of gewoon door te gaan snuisteren in het vuilnis of op de composthoop van de buren. 

Wil je je kat de voordelen van het boeiende buitenleven gunnen zonder de daarbij horende risico’s? Dat kan door je tuin cat proof te omheinen of door een kattenren te bouwen waarin al haar zintuigen geprikkeld worden. In zo’n catio kan je kat de wereld observeren, klimmen en verstoppen, zoeken en jagen, zonder daarbij vogelvrij verklaard te worden door de gevaren van alledag.  
 
 

Mentaal welbevinden

Buitenkatten komen dan wel sneller in de ziekenboeg terecht, hun mentaal welbevinden ligt meestal aanzienlijk hoger dan dat van de gemiddelde binnenkat. Binnenhuistijgers zijn immers volledig afhankelijk van hun huisgenoten (jij en je gezin) om te voorzien in hun dagelijkse behoeften. 
 

• Natuurlijk gedrag: opdat binnenkatten het volledige repertoire aan natuurlijk gedrag kunnen vertonen, zijn er heel wat aanpassingen nodig in je huis. Denk aan: verschillende krabplekken (horizontaal en verticaal) uit divers materiaal, kattenbakken op strategische plaatsen, hoge uitkijkposten, voedsel en vers drinkwater, zoekspellen, voederpuzzels … 
   
• Binnenkatten die onvoldoende gestimuleerd worden, zullen minder veel bewegen en ontwikkelen sneller overgewicht. Een andere optie is dat ze uit verveling je meubilair en behang ernstig beschadigen. 
   
• Kattenbak: binnenkatten hebben meerdere kattenbakken nodig (minstens 1 bak meer dan er katten in huis wonen) die dagelijks schoongemaakt en regelmatig ververst moeten worden. Een kat die onvoldoende plaatsen heeft om zich te ontlasten, kiest uit stress misschien wel andere (minder geschikte) plekken uit. 

In de praktijk zien we dat binnenkatten vaker gedragsproblemen ontwikkelen dan katten die ook buiten mogen, net omdat ze te weinig gestimuleerd worden in hun natuurlijk gedrag. Je kat mag dan wel ouder worden en fysiek weinig problemen tegenkomen, het mentaal welbevinden is minstens even belangrijk. Besluit je om je kat voor de rest van haar leven in huis op te sluiten, pas dan je huis aan en maak dagelijks wat tijd vrij om je kat te entertainen. 
 
 

Nog meer dingen om mee rekening te houden

We zijn allemaal grote dierenvrienden – anders was je vast niet op deze website terechtgekomen. Denk ook eens aan alle slachtoffers die een buitenkat in de natuur maakt. Vaak wordt er door katteneigenaars gezegd ‘da’s de natuur’, maar dat is niet helemaal waar. In de natuur leven nooit zoveel roofdieren samen op een kleine oppervlakte. Bovendien maakt je kat geen onderscheid tussen veel voorkomende huismuizen en bepaalde zeldzame vogels. Je kan het haar moeilijk kwalijk nemen, want het is tenslotte haar instinct om op kleine dieren te jagen. Wel zijn er manieren om de jachtdrift van je kat wat te temperen. Tenzij je het natuurlijk als een voordeel beschouwt dat je kat het erf ongediertevrij houdt! 
 
Sommige rustige buitenkatten verlaten hun tuin niet, maar avonturiers durven zich kilometers ver weg te begeven. Uit nieuwsgierigheid laten ze zich opsluiten in tuinhuizen of weekendhuisjes. Bij plots schrikken lopen ze misschien nog verder weg en vinden ze de weg naar huis niet meer terug. Of misschien trekken ze de aandacht van iemand met kwade bedoelingen die je kat zomaar steelt en nooit meer terugbrengt. 
 
   

Tips om katten veilig buiten te laten 

Staat je besluit vast en laat je je kat buiten zijn lieve leven leiden, ondanks alle gevaren? Beperk dan de risico’s met deze tips: 
 

• Ontworm je kat regelmatig en gebruik een middel tegen vlooien en teken.
   
• Roep je kat ‘s avonds naar binnen om nachtelijk gevaar te vermijden - doe hetzelfde tijdens het spitsuur als je aan een drukke weg woont.
    
• Laat je kat chippen (dat is verplicht!) en doe een reflecterende halsband om.
    
• Laat je kat steriliseren of castreren (ook verplicht), dat vermindert de kans op overdraagbare ziektes, op gevechten én het vermindert het aantal ongewenste katten.

 
 

Elke kat is anders

Wat het succesrecept is voor jouw kat, zal je mettertijd vanzelf ontdekken. Hou in het achterhoofd dat elke kat haar eigen karakter, noden en wensen heeft. Hoe je aan die wensen tegemoet kan komen – binnen of buiten – is telkens weer een ontdekkingsreis. Bied je kat van bij het begin zoveel mogelijk ondersteuning, dan is de kans op slagen het grootst. Sommige rassen lenen zich beter tot het binnenleven, maar zelfs onder de meest rustige raskatten zitten avontuurlijke uitschieters. De uiteindelijke beslissing of je kat een binnen- of buitenkat wordt, kan je alleen zelf maken.