Hij ziet er zo misschien niet uit met zijn lange, golvende of krullende haren en zijn guitige blik, maar de Portugese waterhond is een rasechte jachthond. Dit hondenras - president Obama had er trouwens twee tijdens zijn tijd in het Witte Huis - is slim, atletisch, sociaal en werklustig, maar dan met een gezonde dosis humor. Bovendien zijn deze Iberische honden notoire optimisten: de wereld is een feest en elke dag moet je plukken. Bouw je als eigenaar niet mee aan dat feestje? Dan verzint de Portugese waterhond zelf wel wat leuks om te doen. Maar neem je wel de tijd om hem een rijk en actief leven te bezorgen, dan ontpopt deze jachthond zich tot een trouwe metgezel die zich samen met jou in eender welke hondse hobby stort. Tenzij er water in de buurt is natuurlijk, want het motto van deze honden is niet voor niks “Een dag niet gezwommen, is een dag niet geleefd!
 

Oorsprong – waar komt de Portugese waterhond vandaan?

Van oudsher hielp deze bijzondere hond Portugese vissers met allerlei klusjes op de vissersboot: netten binnenhalen, boodschappen naar andere schepen brengen, overboord gevallen voorwerpen weer uit het water vissen, de boot bewaken… Zijn to do-list leek wel eindeloos! 

Over zijn bestaan voordat hij bij de vissers belandde, gaan verschillende geruchten de ronde. Zo zouden ze meegebracht zijn door de Moren uit Afrika of door de West-Goten uit Oost-Europa. De eerste geschriften die de Portugese waterhond vermelden, dateren uit de elfde eeuw toen een hond een drenkeling gered zou hebben. Die hond moet wel een waterhond geweest zijn, want de schrijver vermeldt de opvallende, typische haarcoupe die ook nu nog in zwang is bij leden van het ras (zie verder). 

Toen de visserijsector aan belang verloor door de opkomende industrialisering, kreeg het ras het moeilijk. De honden dreigden hun doel te verliezen, waardoor steeds minder mensen zich toelegden op hun fok. Dankzij hondenfokker Vasco Bensuade, die ondanks alles besloot om het ras in stand te houden, loopt de Portugese waterhond ook vandaag nog rond op onze aardbol. 
 
Dankzij zijn verleden als ‘vissershond’ houdt dit ras nog steeds van nattigheid
Dankzij zijn verleden als ‘vissershond’ houdt dit ras nog steeds van nattigheid 
 

Uiterlijk - hoe herken je een Portugese waterhond? 

De Portugese waterhond ziet eruit als een typische waterhond: sterke, slanke poten met een korte rug, een kleine kop met afhangende oren (zodat er geen liters water instromen) en bovenal een waterafstotende vacht die niet verhaart. Er bestaan twee vachttypes. Zo hebben sommige honden een golvende vacht en andere honden een krullende vacht. Er is een traditionele snit, waarin de vacht meestal geschoren wordt. Daarbij zijn het achterlijf, de snuit en de staart geschoren. Op de staart blijft een toefje haar achter. Tegenwoordig wordt er vaker buiten die traditionele hokjes gedacht en zijn er veel verschillende snits te vinden voor de Portugese waterhond. 

Er zijn verschillende vachtkleuren toegelaten: zwart, bruin en combinaties van die kleuren met witte aftekening aan het hoofd, de borst en de poten. De oogleden, neus en lippen van de hond zijn altijd donker gepigmenteerd. 
 

Grootte en gewicht – hoe groot en zwaar wordt de Portugese waterhond?

De Portugese waterhond is een middelgrote hond. De reuen worden gemiddeld zo’n 50 à 57 centimeter groot, terwijl de teven slechts een schofthoogte hebben tussen 43 en 52 centimeter. Daarbij hoort een gewicht van 19 tot 25 kilogram voor reuen en een 16 tot 22 kilogram voor teven. 
 
De Portugese waterhond kan zwart of bruin zijn
De Portugese waterhond kan zwart of bruin zijn

Karakter en opvoeding – de Portugese waterhond is een eigenzinnige hond

De Portugese waterhond heeft tonnen energie en raakt die liefst van al kwijt in water. De zee, een meer, of zelfs simpele waterplassen van een regenbui… Hij laat geen gelegenheid onbenut om zich volledig nat te maken. Daarnaast is deze hond ook erg intelligent, waardoor je hem zowel fysieke als mentale uitdaging zal moeten geven zodat hij zich niet verveelt. Neem hem mee op lange wandelingen, probeer hondensporten uit, leer hem trucjes, speel hondenpuzzels en vergeet vooral niet vaak te gaan zwemmen met je hond. 

Wat je ook met je Portugees onderneemt, hij zal altijd vrolijk met je meegaan. Dit hondenras vertoont zelden agressie en gaat meestal goed om met andere honden, andere huisdieren, kinderen en bezoek. Dat wil overigens niet zeggen dat hij niet als waakhond kan fungeren: bezoek wordt aangekondigd onder luid geblaf (om het vervolgens met een uitgebreide kwispel te begroeten). 

De Portugese waterhond is intelligent en ondernemend. Dat wil enerzijds zeggen dat hij makkelijk begrijpt wat je van hem verlangt, maar ook makkelijk achterpoortjes weet te vinden. Een positief en afwisselend trainingsethos werpt het meeste vruchten af, want wanneer dit type hond zich verveelt gaat hij kattenkwaad uithalen. Een harde hand of luide stem werkt averechts bij de Portugees, want zo verliest hij al zijn vertrouwen in zijn eigenaar. Kies eerder voor een beloningsgerichte hondenschool en start zo snel mogelijk met een puppycursus, want goed begonnen is half gewonnen! 

Pak je het goed aan, dan krijg je de allerbeste kanten van je Portugese waterhond te zien: een gehoorzame hond met een ongelofelijke will to please die erg snel dingen bijleert. Een uitgelezen hond om allerlei trucjes aan te leren of een hondensport mee te ontdekken.
 

Voeding en verzorging – welke verzorging heeft een Portugese waterhond nodig? 

De vacht van de Portugese waterhond ziet er erg bijzonder uit en dat is hij ook. Dit hondenras verhaart niet, wat betekent dat je de vacht één keer om de twee maanden moet laten trimmen, net zoals bij een poedel. Bovendien moet je de vacht meerdere keren per week borstelen zodat klitten, takjes en andere viezigheid verwijderd wordt. 

Controleer bovendien regelmatig het gebit, de nagels en de oren van je hond. De Portugese waterhond is gevoelig voor oorontstekingen, dus maak de gehoorgang regelmatig schoon met een wattenschijfje en wat oorreiniger. 
 
De vacht van de Portugese waterhond verhaart nauwelijks
De vacht van de Portugese waterhond verhaart nauwelijks 
 

Gezondheid en levensverwachting – voor welke kwaaltjes en ziektes is de Portugese waterhond vatbaar?

De Portugese waterhond lijdt aan enkele typische kwaaltjes. Desondanks bereikt hij gemakkelijk een leeftijd van wel 14 jaar oud. 
  • Heupdysplasie: bij heupdysplasie passen de verschillende onderdelen van het heupgewricht niet goed in elkaar, waardoor er bij het bewegen wrijving ontstaat. De verschillende onderdelen schuren tegen elkaar, waardoor de hond erg veel pijn heeft en kreupel loopt. 
  • Progressieve retina atrofie: bij progressieve retina atrofie verslechtert het netvlies steeds meer en meer, waardoor de hond steeds minder goed ziet. In een eerste fase heeft de hond last van nachtblindheid, maar uiteindelijk kan de ziekte leiden tot volledige blindheid. 
  • Juveniele cardiomyopathie: dit leidt tot hartfalen op een jonge leeftijd. 
  • GM1 gangliosidose: dit is een fatale stofwisselingsziekte.  
  • Cataract: bij deze aandoening aan de ooglens merken we een steeds slechtere doorzichtigheid op. De hond ziet daardoor steeds slechter en zal in een laatste stadium volledig blind zijn. 
  • Distichiasis: bij deze ziekte groeien er één of meerdere haren uit de rand van het ooglid, waar eigenlijk geen haarzakjes horen te zitten. Dat zorgt uiteraard voor erg veel irritatie bij de hond, waardoor niet alleen ontstekingen kunnen ontstaan maar ook het hoornvlies kan beschadigd raken… 
Dit is de traditionele snit van een Portugese waterhond
Dit is de traditionele snit van een Portugese waterhond

Waarop moet je letten bij het kiezen van een Portugese waterhond puppy?

Als je op zoek gaat naar een hond raden we eerst en vooral een bezoekje aan het asiel of een herplaatsingsorganisatie aan. Een hond adopteren heeft veel voordelen, maar het allerbelangrijkste is dat het karakter van een volwassen hond reeds ontwikkeld is, waardoor je op zoek kan gaan naar de ultieme hond die bij jouw gezin past. 

Vind je in het asiel geen hond die je hart wint of heb je écht zin en tijd in de uitdagingen die bij een pup horen? Dan kan je op zoek gaan naar een goede fokker die één van zijn pups aan jouw wil toevertrouwen. Voordat je naar de fokker gaat is het belangrijk om volgende checklist door te nemen, zodat je niet voor verrassingen komt te staan. 

Wees kritisch wanneer je een eerste bezoek aan een fokker brengt en laat vooral je kinderen thuis. Die worden namelijk op slag verliefd en dan is het moeilijk om nog voor een alternatief te kiezen, als je buikgevoel zegt dat je met een broodfokker te maken hebt. Probeer een inschatting te maken van de gezondheid van de pups: zijn ze levendig, zijn hun oren en ogen schoon, hebben ze propere eet- en drinkbakjes? Maar ook hun mentale gezondheid is minstens even belangrijk: hebben ze voldoende ruimte om in rond te lopen, is de moederhond aanwezig, maken ze deel uit van het gezin van de fokker? 

Van een goede socialisatie heeft je toekomstige puppy een gans leven profijt, zoek dus naar een fokker die niet meer dan twee nestjes tegelijkertijd opvoedt en ook niet meer dan twee rassen fokt. Word je zelf onderworpen aan een spervuur aan vragen? Loop dan niet heel hard weg, het is net een goed teken. Fokkers die begaan zijn met hun ‘nageslacht’ willen alleen maar het beste voor hun hondjes en kijken samen met jou welk karakter in jouw situatie past. 

Koop geen pup uit medelijden, hoe hard je buikgevoel ook opspeelt. Als je een puppy koopt van een zogenaamde broodfokker, die enkel geld wil verdienen ten koste van de gezondheid van de dieren, hou je deze wanpraktijken mee in stand… Denk aan de ouderdieren en alle andere pups die in de toekomst hetzelfde lot zullen ondergaan, tenzij we met z’n allen stoppen om dit soort dieren aan te kopen. 

Als je de puppy mee naar huis neemt moet hij ingeënt, ontwormd, gechipt en geregistreerd zijn. Bovendien krijg je de officiële stamboom mee naar huis. 
 

Nog meer intelligente jachthondenrassen

Flatcoated retriever: de flatcoated retriever is een enorm energieke hond. Net als de Portugese waterhond zal je wel heel erg hard je best moeten doen om deze hond uit te putten. Het is echter belangrijk om te weten dat dit dier niet zo geschikt is voor gezinnen met jonge kinderen, omdat hij nogal wild kan zijn. 
Nova Scotia duck tolling retriever: dit is een erg lief en energiek hondenras. Ook in gezinnen met jonge kinderen kan de Nova Scotia duck tolling retriever een goed huisdier zijn. ONthoud echter wel dat je dit hondenras erg veel zal moeten uitdagen. Net als de Portugese waterhond zijn het geboren zwemmers! 
Ierse setter: de Ierse setter kan je in eender welk huis plaatsen: kinderen, andere honden, katten, knaagdieren, bezoek… Het is allemaal geen probleem voor hen! Denk er echter wel aan dat de opvoeding van dit dier misschien wat anders kan verlopen dan je zelf wil. De Ierse setter kan namelijk behoorlijk eigenzinnig uit de hoek komen. 
 

Deel dit artikel

Aanbevolen artikelen